Alexandre Millerand

Alexandre Millerand

Alexandre Millerand (10. febrúar 1859 – 7. apríl 1943) var franskur stjórnmálamaður sem var forseti Frakklands frá 1920 til 1924 og þar áður forsætisráðherra árið 1920. Hann er þekktur fyrir að vera fyrsti sósíalistinn sem tók þátt í ríkisstjórn Frakklands en Millerand færði sig talsvert til hægri á ráðherraferli sínum.

Þegar Paul Deschanel forseti sagði af sér af heilsufarsástæðum tók Millerand, sem var þá forsætisráðherra, við af honum og náði 695 atkvæðum af 892 í forsetakjöri á franska þinginu. Sem forseti átti Millerand í stormasömu sambandi við forsætisráðherra sína þar sem hann vildi túlka frönsku stjórnarskrána bókstaflega og fara með veruleg völd sem þjóðhöfðingi Frakklands. Millerand átti sér í lagi í deilum við Aristide Briand forsætisráðherra þar sem Briand vildi bæta samskipti Frakka við Þjóðverja í kjölfar fyrri heimsstyrjaldarinnar en Millerand vildi taka hart á þeim, sérstaklega þegar kom að greiðslu stríðsskaðabóta.

Millerand blandaði sér í innanríkisstjórnmál Frakklands og braut í bága við hefðbundið stjórnmálahlutleysi forsetans, sérstaklega með ræðu sem hann flutti í Évreux árið 1923 þar sem hann lýsti yfir stuðningi við fráfarandi þingmeirihluta. Vinstribandalagið sem vann þingkosningarnar árið 1924 heimtaði í kjölfarið afsögn hans en Millerand neitaði og storkaði þinginu með því að fela fjármálaráðherra fráfarandi hægristjórnar, Frédéric François-Marsal, að mynda ríkisstjórn. Þingið lýsti umsvifalaust yfir vantrausti á fyrirhugaða ríkisstjórn François-Marsal.

Þjóðernissinnaðir hægrimenn hvöttu Millerand til að fremja „valdarán“ en hann neitaði og sendi þinginu loks uppsagnarbréf sitt þann 11. júní 1924.

Tíu mánuðum síðar, í apríl 1925, var Millerand kjörinn á efri deild franska þingsins fyrir Signukjördæmi. Hann sat á þinginu til ársins 1927 en þá tapaði hann endurkjöri á þing fyrir Pierre Laval.. Hann settist aftur á þing sem fulltrúi Orne-kjördæmis eftir andlát fyrri fulltrúans og sat þar til dauðadags. Sökum aldurs og veikinda tók Millerand ekki þátt í atkvæðagreiðslunni þann 10. júlí 1940 þar sem ákveðið var að veita Philippe Pétain neyðarvöld.

Heimild

• Fyrirmynd greinarinnar var „Alexandre Millerand“ á frönsku útgáfu Wikipedia. Sótt 21. janúar 2018.

Tilvísanir

Fyrirrennari: Georges Clemenceau	Forsætisráðherra Frakklands (1920 – 1920)	Eftirmaður: Georges Leygues
Fyrirrennari: Paul Deschanel	Forseti Frakklands (1920 – 1924)	Eftirmaður: Gaston Doumergue