|
Efnisástand = Fast form}}
'''Volfram''' (stundum skrifað '''wolfram''') eða '''þungsteinn''' er [[frumefni]] með [[efnatákn]]ið '''W''' og er númersætistöluna 74 í [[lotukerfið|lotukerfinu]].
Volfram er mjög harður [[hliðarmálmur]], stálgrár eða hvítur. Volfram er að finna í nokkrum steintegundum, þar á meðal [[volframít]]i og [[scheelít]]i, og er markvert fyrirvegna kröftugamagnaðra efniseiginleika sínasinna. Í hreinu formi er það aðallega notað í raffræðilegum tilgangi, en mörg efnasambönd og málmblöndur þess eru víða notuð (þá aðallegaeinkum í glóarþræðiglóðarþræði í [[ljósapera|ljósaperur]] og í framúrstefnulegar ofurmálmblöndur).
== Almennir eiginleikar ==
HreintLitur volframhreins volframs er stálgrárfrá stálgráu yfir í tinhvítan á litinntinhvítt og það er harður málmur. ÞaðHægt er hægt að saga það í sundur með járnsög þegaref það er mjög hreint (þaðí óhreinu formi er það stökkt og erfitt tilí vinnslu í óhreinu formi) og eren að öðru leyti er það unnið með því að móta, teygja eða pressa það. Þetta frumefni hefur hæsta [[bræðslumark]] (3422 °[[Celsius|C]]), lægsta [[gufuþrýstingur|gufuþrýsting]] og hæsta [[togþol]], við hitastig yfir 1650 °C, allra málma. ViðmótViðnám þess viðgegn tæringu er framúrskarandi og virka, eingöngu ólífrænar [[sýra|sýrur]] vinna á þaðþví, og þá baraaðeins rétt aðeinslítillega. Volfram myndar verndandi [[oxíð]] við snertingu við loft. Þegar þaðvolframi er blandað í litlum mæli við [[stál]], eykur það styrk stálsins all verulega.
== Notkun ==
Volfram er málmur meðsem stórter notkunarsviðvíða notaður. Mest er þaðhann notaðnotaður í [[volframkarbíð]] (W<sub>2</sub>[[carbon|C]]) í [[sindraður harðmálmur|sindruðum harðmálmum]]. Sindraðir harðmálmar eru slitþolin efni sem að notuð eru í málmiðnaði, [[námugröftur|námugreftri]], [[olíuiðnaður|olíu-]] og byggingariðnaði. Volfram er einnig mikið notað í glóðaþræðiglóðarþræði í [[ljósapera|ljósaperur]] og [[útvarpslampi|útvarpslampa]], ásamtog sömuleiðis [[rafskaut]]um, vegna þess að hægt er að draga það í fíngerðannfíngerðan vír með hátt bræðslumark.
Önnur not:
* Harka og þéttleiki þess málms gerir hann tilvalinn í framleiðslu á [[þungmálmur|þungmálm]][[málmblanda|blöndur]] sem notaðirnotaðar eru í vígbúnað, [[varmagleypir|varmagleypivarmagleypa]], lóð og mótvægi.
* HárMikill þéttleiki gerir það tilvalinntilvalið í gerð [[píla|pílna]] og er stundum allt að 80% af efnisinnihaldi.
* [[Stál]] í háhraðatæki eru oft blönduð með volfram,volframi þarsemog volframstál inniheldur allt að 18% volfram.
* Ofurmálmblöndur sem innihalda þennan málm eru notaðar í [[túrbína|túrbínublöð]], [[stál]]áhöld, og slitþolna hluti og húðanir.
* Volframefnablöndur eru notaðar í stað [[blý]]s í [[byssukúla|byssukúlur]].
* Volframefnasambönd eru notuð í [[hvati|hvata]], ólífræn litarefni, og volframvolframtvísúlfíð tvísúlfíðí háhitaháhitaþolna [[smurning]]u sem aðer eru stöðugarstöðug upp að 500 °C.
* SökumÍ gler-málm þéttingar, vegna þess aðhversu varmaþennslasvipuð varmaþensla þess er svipuðog hjá [[gler]]i,. er það notað til að búa til gler-málm þéttingar.
[[Flokkur:Frumefni]]
| 