„Skandinavía“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá

← Eldri breyting Nýrri breyting →

Efni eytt Efni bætt við

MyndræntWiki-texti

Innfellt

Útgáfa síðunnar 20. maí 2016 kl. 01:19

Skandinavía er fornt hugtak sem hefur hvorki einhlíta merkingu á íslensku né öðrum málum.

Greina má milli þriggja nota:

Skandinavía sem landafræði- og jarðfræðilegt hugtak yfir löndin Noreg, Svíþjóð og þann hluta Finnlands sem er á Skandinavíuskaga.

Skandinavía sem pólitískt og menningarlegt hugtak yfir þau samfélög sem hafa skandinavísk mál að móðurmáli, það er dönsku, norsku eða sænsku.

Á mörgum tungumálum er Skandinavía notað sem samheiti yfir Norðurlönd. Það er að auk Danmerkur, Noregs og Svíþjóðar, eru einnig Ísland, Færeyjar, Finnland, Áland og Grænland talin til Skandinavíu.

Orðsifjar

Heitið er dregið af latneska heitinu Scandināvia. Það deilir trúlega uppruna með heitinu Skánn. Bæði heitin Skandinavía og Skánn eru talin eiga upptök í frumgermönsku rótinni *Skaþinawjō (af *skaþô (skaði) og *awjō (ey)) sem síðar myndaði Scedenig í fornensku og Skáney í fornnorrænu,^[1] sem er nú Skánn á íslensku. Heitið Skandinavía merkti þá hugsanlega skaðleg ey, sem hefur ef til vill átt við varasamar sandeyrar og sker undan ströndum Skáns.^[2]

Elsta heimildin sem nefnir Skandinavíu er Náttúrusaga Pliníusar eldri (23–79 e.Kr.). Ýmsar tilvísanir finnast einnig í ritum eftir Pýþeas, Tacítus, Ptolemaios, Prokopios och Jordanes. Talið er að það heiti sem Pliníus notaði sé af vesturgermönskum uppruna, og hafi í fyrstu átt við Skán.^[3]

Tengt efni

Tenglar

„Tilheyrir Ísland raunverulega Skandinavíu eða er það bara talið með Norðurlöndunum vegna skyldleika?“. Vísindavefurinn.

Heimildir

↑ Anderson, Carl Edlund (1999). Formation and Resolution of Ideological Contrast in the Early History of Scandinavia. PhD dissertation, Department of Anglo-Saxon, Norse & Celtic (Faculty of English), University of Cambridge, 1999.
↑ Helle, Knut (2003). "Introduction". The Cambridge History of Scandinavia. Ed. E. I. Kouri et al. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-47299-7.
↑ Haugen, Einar (1976). The Scandinavian Languages: An Introduction to Their History. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1976.

[1] Anderson, Carl Edlund (1999). Formation and Resolution of Ideological Contrast in the Early History of Scandinavia. PhD dissertation, Department of Anglo-Saxon, Norse & Celtic (Faculty of English), University of Cambridge, 1999.

[2] Helle, Knut (2003). "Introduction". The Cambridge History of Scandinavia. Ed. E. I. Kouri et al. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-47299-7.

[3] Haugen, Einar (1976). The Scandinavian Languages: An Introduction to Their History. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1976.

[1]

[2]

[3]

@@ Lína 11: / Lína 11: @@
 == Orðsifjar ==
-Orðið er dregið af [[latína|latneska]] heitinu ''[[wikt:Scandinavia#Latína|Scandināvia]]''. Það deilir trúlega uppruna með heitinu [[Skánn]]. Bæði heitin ''Skandinavía'' og ''Skánn'' eru talin eiga upptök í [[frumgermanska|frumgermönsku]] rótinni ''[[wikt:*Skaþinawjō|*Skaþinawjō]]'' (af ''[[wikt:*skaþô|*skaþô]]'' (skaði) og ''[[wikt:*awjō|*awjō]]'' (ey)) sem síðar myndaði ''[[wikt:Skáney|Skáney]]'' í [[fornnorræna|fornnorrænu]] og ''[[wikt:Scedenig|Scedenig]]'' í [[fornenska|fornensku]]<ref>Anderson, Carl Edlund (1999). ''[http://www.carlaz.com/phd/cea_phd_abstract.pdf Formation and Resolution of Ideological Contrast in the Early History of Scandinavia]''. PhD dissertation, Department of Anglo-Saxon, Norse & Celtic (Faculty of English), University of Cambridge, 1999.</ref>. Nafnið ''Skandinavía'' merkti þá hugsanlega ''skaðleg ey'', sem talið er eiga við varasamar sandeyrar og sker undan ströndum Skáns.<ref>Helle, Knut (2003). "Introduction". ''The Cambridge History of Scandinavia.'' Ed. E. I. Kouri et al. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-47299-7.</ref>
+Heitið er dregið af [[latína|latneska]] heitinu ''Scandināvia''. Það deilir trúlega uppruna með heitinu ''[[Skánn]]''. Bæði heitin ''Skandinavía'' og ''Skánn'' eru talin eiga upptök í [[frumgermanska|frumgermönsku]] rótinni ''*Skaþinawjō'' (af ''*skaþô'' (skaði) og ''*awjō'' (ey)) sem síðar myndaði ''Scedenig'' í [[fornenska|fornensku]] og ''Skáney'' í [[fornnorræna|fornnorrænu]],<ref>Anderson, Carl Edlund (1999). ''[http://www.carlaz.com/phd/cea_phd_abstract.pdf Formation and Resolution of Ideological Contrast in the Early History of Scandinavia]''. PhD dissertation, Department of Anglo-Saxon, Norse & Celtic (Faculty of English), University of Cambridge, 1999.</ref> sem er nú ''Skánn'' á íslensku.  Heitið ''Skandinavía'' merkti þá hugsanlega ''skaðleg ey'', sem hefur ef til vill átt við varasamar sandeyrar og sker undan ströndum Skáns.<ref>Helle, Knut (2003). "Introduction". ''The Cambridge History of Scandinavia.'' Ed. E. I. Kouri et al. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-47299-7.</ref>
-Elsta heimildin sem nefnir Skandinavíu er [[Naturalis Historia|Náttúrusaga]] [[Pliníus eldri|Pliníusar eldri]] (23–79 e.Kr.). Ýmsar tilvísanir finnast einnig í ritum eftir [[Pýþeas]], [[Tacítus]], [[Ptolemaios]], [[Prokopios]] och [[Jordanes]]. Talið er að það heiti sem Pliníus notaði sé af [[vesturgermönsk mál|vesturgermönskum]] uppruna, og hafi í fyrstu átt við [[Skánn|Skán]]<ref>Haugen, Einar (1976). ''The Scandinavian Languages: An Introduction to Their History.'' Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1976.</ref>.
+Elsta heimildin sem nefnir Skandinavíu er [[Naturalis Historia|Náttúrusaga]] [[Pliníus eldri|Pliníusar eldri]] (23–79 e.Kr.). Ýmsar tilvísanir finnast einnig í ritum eftir [[Pýþeas]], [[Tacítus]], [[Ptolemaios]], [[Prokopios]] och [[Jordanes]]. Talið er að það heiti sem Pliníus notaði sé af [[vesturgermönsk mál|vesturgermönskum]] uppruna, og hafi í fyrstu átt við [[Skánn|Skán]].<ref>Haugen, Einar (1976). ''The Scandinavian Languages: An Introduction to Their History.'' Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1976.</ref>
 == Tengt efni ==