„Mólýbden“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Xqbot (spjall | framlög)
m Vélmenni: es:Molibdeno er gæðagrein
Dexbot (spjall | framlög)
m Removing Link GA template (handled by wikidata)
Lína 25: Lína 25:
[[Flokkur:Frumefni]]
[[Flokkur:Frumefni]]
[[Flokkur:Hliðarmálmar]]
[[Flokkur:Hliðarmálmar]]

{{Tengill GG|en}}
{{Tengill GG|es}}

Útgáfa síðunnar 26. mars 2015 kl. 11:09

  Króm  
Níóbín Mólýbden Teknetín
  Volfram  
Efnatákn Mo
Sætistala 42
Efnaflokkur Hliðarmálmur
Eðlismassi 10280,0 kg/
Harka 5,5
Atómmassi 95,94 g/mól
Bræðslumark 2896,0 K
Suðumark 4912,0 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast form
Lotukerfið

Mólýbden er frumefni með efnatáknið Mo og er númer 42 í lotukerfinu.

Almenn einkenni

Mólýbden er silfurhvítur, gríðalega harður hliðarmálmur. Það hefur einnig eitt hæsta bræðslumark hreinna frumefna. Í litlum skömmtum er mólýbden mjög áhrifaríkt við að herða stál. Mólýbden er mikilvægt fyrir næringu plantna og finnst í sumum lífhvötum, þar á meðal sanþín oxíðasa.

Notkun

Tveir þriðju af allri notkun mólýbdens er í málmblöndur. Notkun þess jókst gífurlega í fyrri heimstyrjöld þegar mikil eftirspurn eftir volframi dróg úr framboði á því, og hástyrktarstál voru dýr í kaupum. Mólýbden er notað í dag í hástyrktarmálmblöndur og í háhitastál. Sérstök mólýbdenmálmblendi, eins og Hastelloy® eru sérstaklega hita- og tæringarþolin. Mólýbden er notað í hluti í flugvélar og flugskeyti, og einnig í glóðaþræði. Það er einnig notað sem hvati í olíuiðnaði, þá sérstaklega í hvata sem að notaðir eru til að fjarlægja lífrænan breinnistein úr jarðolíuvörum. Mo-99 er notað í kjarnorkuiðnaði. Mólýbden er einnig notað sem appelsínugult litarefni í málningu, blek, plast og gúmmíefni. Mólýbden tvísúlfíð er gott smurefni, þá sérstaklega við hátt hitastig. Mólýbden er einnig notað í rafeindaiðnaði, sem leiðandi málmlag í TFT skjái.