„Andorra“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Addbot (spjall | framlög)
m Bot: Flyt 213 tungumálatengla, sem eru núna sóttir frá Wikidata á d:q228
Lína 65: Lína 65:
[[Flokkur:Furstadæmi]]
[[Flokkur:Furstadæmi]]
[[Flokkur:Landlukt lönd]]
[[Flokkur:Landlukt lönd]]
Til annarra nota, sjá Andorra (Aðgreiningarupplýsingar).
Furstadæmið Andorra
Principat d'Andorra

Merkja Skjaldarmerki
Kjörorð:
"Virtus UNITA Fortior" (Latin)
"United dyggðin er sterkari"
Anthem:
El Gran Carlemany, Mon Pare (katalónska)
The Great Karlamagnús, faðir minn
MENU0: 00

Staðsetning Andorra (miðstöð grænum hring)
í Evrópu (dökk grár) - [Legend]
Capital
og stærsta borg Andorra la Vella
42 ° 30'N 1 ° 31'E
Opinber tungumál Catalana
Þjóðernishópa ([1]) 36.6% Andorran
33,0% spænsku
16,3% Portúgalska
6,3% Franska
7,8% Aðrir
Demonym Andorran
Ríkisstjórn Sameiginleg þingsins stjórnarskrá diarchy
 - Aðrir Princes Joan Enric Vives Sicilia
François Hollande
 - Fulltrúar Josep Maria Mauri
Sylvie Hubac
 - Forsætisráðherra Antoni Martí
Löggjafinn General Council
Sjálfstæði
 - Paréage frá Crown Aragon
1278
Svæði
 - Samtals 467,63 km2 (191)
180,55 sq km
 - Vatn (%) 0,26 (121,4 ha) b
Íbúafjöldi
 - 2011 áætlun 85082 [2] (199)
 - 2011 manntal 78.115
 - Þéttleiki 179.8/km2 (71)
465.7/sq km
VLF (nafnvirði) 2008 áætlun
 - Samtals $ 4,510 milljarðar [3] (155)
 - Á mann $ 53,383 [4] (9)
Gini (2003) 27.21c
lágt
HDI (2013) 0,846 [5]
mjög hár · 33
Gjaldmiðill Euro (€) D (EUR)
Tímabelti CET (UTC +1)
 - Summer (DST) CEST (UTC +2)
Diska á hægri
Starf númer 376
ISO 3166 númer AD
Internet Þjóðarlén. Ade
a. Stjórnarskrá Andorra, grein 2.1. Spænska, franska og portúgalska eru einnig víða töluð og skilið (sjá tungumálum Andorra.)
b. (Franska) Girard P P & Gomez (2009), Lacs des Pyrénées: Andorre. "Andorra en xifres 2007: Situació geogràfica, Departament d'Estadística, ríkisstjórn d'Andorra" (PDF). Sótt 2012/08/26.
c. "Informe sobre l'estat de la pobresa i la desigualtat Al Principal d'Andorra (2003)". Estadistica.ad. Sótt 2012/11/25.
d. Fyrir 1999, franska franka og spænska peseti, mynt og skýringar beggja gjaldmiðla, þó hélst lögeyrir til ársins 2002. Lítið magn af Andorra Diners (skipt í 100 centim) voru myntslátta eftir 1982.
e. Einnig. Köttur, deilt með Katalónska er töluð svæðum.


The Andorran skjaldarmerki á Andorra Alþingi.
Andorra (i / ændɔrə /, katalónska framburður: [əndorə] staðnum: [andɔra]), opinberlega Furstadæmið Andorra (katalónska: Principat d'Andorra), einnig kallað Furstadæmið dölum Andorra, [6] (katalónska : Principat de les Valls d'Andorra), er landlukt microstate í Southwestern Evrópu, sem staðsett er í austurhluta Pyrenees fjöll og landamæri Spánar og Frakklands. Það er sjötta minnsta þjóð í Evrópu, sem hafa svæði 468 km2 (181 sq km) og áætlaður íbúafjöldi 85.000 árið 2012. [2] Höfuðborg, Andorra la Vella, er hæsta höfuðborg í Evrópu, á hækkun af 1023 metra (3356 fet) yfir sjávarmáli. [7] The opinber tungumál er katalónska, þótt spænsku, portúgölsku og frönsku eru einnig almennt talað. [8] [9]
Búin undir skipulagsskrá árið 988, var til staðar Furstadæmið stofnuð árið 1278. Það er þekktur sem Furstadæmið eins og það er konungdæmið undir tveimur samhliða höfðingja - Biskup Urgell og forseti Frakklands.
Andorra er velmegandi land aðallega vegna iðnaðar ferðaþjónustu þess, hvaða þjónustu er áætlað 10,2 milljónir gestir á ári, [10] og einnig vegna stöðu þess sem skattur hæli. Það er ekki aðili að Evrópusambandinu, en evran er í reynd gjaldmiðil. Fólkið í Andorra hafa 4 æðstu mannlegum lífslíkur í heiminum -. 82. ára í fæðingu [11]
Innihald [Fela]
1 Saga
2 Stjórnmál
3. Lög og refsivörslukerfinu
4 Foreign Relations, varnarmál og öryggi
5 Landafræði
6 Efnahagslíf
7 Lýðfræði
8 Tölfræði
9 Menntun
10 Healthcare
11 Samgöngur
12 Fjölmiðlar og fjarskipti
13 Menning
14 Sports
15 Sjá einnig
16 Tilvísanir
17 Ytri tenglar
Saga [breyta]

Main article: Saga Andorra
Hefð heldur að Charles mikla (Karlamagnús) veitt skipulagsskrá við Andorra fólk í staðinn fyrir að berjast gegn Moors. Overlordship af yfirráðasvæði var við telja Urgell og að lokum sem biskupinn af biskupsdæmi í Urgell. Árið 988, Borrell II, Count Urgell, gaf Andorra dali til biskupsdæminu í Urgell í skiptum fyrir land í Cerdanya. [12] Síðan Biskup Urgell, með aðsetur í Seu d'Urgell, hefur átt Andorra. [13]
Áður 1.095, Andorra ekki hafa allir tegund af hervernd og biskup Urgell, sem vissi að Count Urgell vildi endurheimta Andorra dali, [13] bað um hjálp og vernd gegn Drottni Caboet. Árið 1095, sem er herra Caboet og biskup Urgell undirritað eið yfirlýsingu um þeirra samstarf fullveldi yfir Andorra. Arnalda, dóttir Arnau af Caboet, giftist Viscount af Castellbò og gerðust bæði Viscounts af Castellbò og Cerdanya. Árum síðar dóttir þeirra, Ermessenda, [14] gift Roger Bernat II, franska telja Foix. Þeir varð Roger Bernat II og Ermessenda I, sem telst af Foix, Viscounts af Castellbò og Cerdanya, og einnig co-ríki í Andorra (deilt með Biskup Urgell).
Á 11. öld, varð deila reis milli Biskup Urgell og telja Foix. Átökin voru leyst í 1278 með milligöngu Aragon með undirritun fyrsta paréage sem kveðið að fullveldi Andorra er að deila á milli telja af Foix [13] (sem titill myndi að lokum að flytja til Frakklands þjóðhöfðingi) og biskup Urgell, í Katalóníu. Þetta gaf Furstadæmið yfirráðasvæði þess og pólitísk form.
Í áranna rás, co-titill til Andorra framhjá konungum Navarre. Eftir Henry af Navarre varð konungur Henry IV Frakklandi, út hann að Edict í 1607 sem stofnað yfirmaður franska ríkis og biskup Urgell og co-höfðingjum Andorra. Árið 1812-1813, fyrsta franska Empire fylgir Katalóníu og skiptist það í fjóra départements, með Andorra gerðar hluti af héraðinu Puigcerdà (département af Segre).
20. öldin [breyta]
Andorra lýst stríði á Imperial Þýskalandi á World War I, en ekki í raun að taka þátt í baráttunni. Það var í opinberri stöðu belligerency til 1958 eins og það var ekki innifalið í sáttmálanum of Versailles.
Árið 1933, France uppteknum Andorra vegna félagslegrar ólgu fyrir kosningar. Hinn 12. júlí 1934, ævintýra Boris Skossyreff út boð í Urgell, lýsa sig "Boris I, konungur Andorra", samtímis lýsa yfir stríði á Biskup Urgell. Hann var handtekinn af spænskum yfirvöldum þann 20. júlí og á endanum rekinn frá Spáni. Frá 1936 til 1940, var franskur detachment garrisoned í Andorra til að koma í veg fyrir áhrif af spænsku borgarastyrjöldinni og Francoist Spáni. Francoist hermenn náð Andorra landamærin á síðari stigum stríðsins. Á World War II, Andorra var hlutlaus og var mikilvægur smygl leið milli Vichy Frakklandi og á Spáni.
Gefið miðað einangrun, Andorra hefur verið utan almennum sögu Evrópu, með nokkrum tengsl við önnur lönd en Frakklandi og á Spáni. Í seinni tíð hafa þó blómleg ferðaþjónusta hennar ásamt þróun samgönguráðherra fjarlægt land úr einangrun sinni. Pólitíska kerfi var modernized árið 1993, þegar það varð aðili að Sameinuðu þjóðunum og Evrópuráðinu.
Stjórnmál [breyta]

Main article: Stjórnmál í Andorra
Andorra er þingmanna co-Furstadæmið með forseta Frakklands og biskup Urgell (Catalonia, Spain), eins og sam-höfðingjum. Þessi peculiarity gerir forseta Frakklands, í hlutverki sínu sem Prince of Andorra, kjörinn ríkja Monarch, jafnvel þótt hann sé ekki kjörinn af vinsælustu atkvæðum Andorra fólki. Stjórnmál Andorra fram í ramma Alþingis fulltrúalýðræði, þar sem forsætisráðherra Andorra er höfuð ríkisstjórnarinnar, og af pluriform multi-aðila kerfi.
Núverandi forsætisráðherra er Antoni Martí á demókrata fyrir Andorra (DA). Framkvæmdavaldið er í höndum ríkisstjórnarinnar. Löggjafarþing er í höndum bæði ríkisstjórn og þing.

Joan Enric Vives i Sicilia
núverandi Episcopal co-prins Andorra síðan 12. maí 2003.

 

François Hollande
núverandi Franska co-prins Andorra frá 15. maí 2012.

Alþingi á Andorra er þekktur sem General Council. The General Council samanstendur af á milli 28 og 42 Councillors, sem fulltrúar í Löggjafarþing eru kallaðir. The Councillors þjóna til fjögurra ára í senn og kosningar eru haldnar milli þrítugasta og fertugasta dögum eftir slit fyrri ráðsins. The Councillors má kjósa á tvo jafna kjördæmum.
Half eru kosnir í jafnmargir frá hverju sjö stjórnsýslu söfnuðum og hinn helmingurinn á Councillors eru kosnir af einum innlendum kjördæmi. 15 dögum eftir kosningar, halda Councillors opnun þeirra. Á þessum fundi, eru Syndic General, sem er yfirmaður General Council, og Subsyndic General, aðstoðarmaður hans, kjörinn. Átta dögum síðar, ráðið kemur saman einu sinni enn. Á þessum fundi forstöðumaður ríkisstjórnarinnar, er forsætisráðherra Andorra, valið úr hópi Councillors.


Casa de la Vall, Andorran Alþingi.
Frambjóðendur til blómi-ráðherra tilnefningar má tillögu um amk einn fimmta af Councillors. Ráðið kýs þá umsækjanda með hreinum meirihluta atkvæða að vera Head of Government. The Syndic General lætur þá Co-höfðingja sem síðan skipa frambjóðanda sem forsætisráðherra Andorra. The General Council er einnig ábyrgur fyrir að leggja og liggur lög. Víxlar geta kynnt ráðinu sem víxla PRIVATE félagsmanna með þremur sveitarstjórnum sóknargjöld sameiningu eða amk einum tíunda af íbúum Andorra.
Ráðið samþykkir einnig árlega fjárhagsáætlun Furstadæmið. Ríkisstjórnin verður að leggja fram Fjárlagafrumvarpið fyrir staðfestingu Alþingis minnsta kosti tveimur mánuðum áður en fyrri fjárhagsáætlun rennur út. Ef fjárhagsáætlun er ekki samþykkt af fyrsta degi næsta ári, er fyrri fjárhagsáætlun framlengdur til nýtt er samþykkt. Þegar allir frumvarpið er samþykkt Syndic Almennt er ábyrgur fyrir að kynna það til co-höfðingjanna svo að þeir megi skrá og enact það.
Ef Head of Government er ekki sáttur við ráðið, getur hann farið fram á að co-höfðingjar leysast ráðinu og panta nýjar kosningar. Í snúa, hafa Councillors vald til að fjarlægja yfirmaður ríkisstjórnarinnar frá skrifstofunni. Eftir hreyfingu censure er samþykkt af amk fimmtung af Councillors, ráðið mun kjósa og ef það fær hreinan meirihluta atkvæða, forsætisráðherra er fjarlægt.
Lög og refsivörslukerfinu [breyta]

The dómskerfið er skipuð höfuðsmannanna dómstólsins, Criminal Law Court, High Court of Andorra og stjórnarskrá dómstólsins. The High Court of Justice er skipuð fimm dómurum: einn skipaður af Head of Government, ein hver af Coprinces, einn af Syndic General, og einn af þeim dómara og sýslumanna. Það er stýrt af félagi sem tilnefndur er af Syndic General og dómarar gegna embætti í sex ára í senn.
Höfuðsmannanna og dómarar skipaðir af High Court, og svo er forseti Criminal Law Court. The High Court skipar einnig meðlimir skrifstofu dómsmálaráðherra. Stjórnarskrá Court er ábyrgur fyrir túlkun á stjórnarskránni og endurskoða allar kærur brjóti í bága gegn lögum og samningum. Það samanstendur af fjórum dómurum, einn tilnefndur af hverju Coprinces og tveir af General Council. Þeir þjóna átta ára í senn. Dómstóllinn er stýrt af einum dómaranna á tveggja ára snúningi þannig að hver dómari á einum stað verður leiðtogi dómstólsins.
Foreign Relations, varnarmál og öryggi [breyta]

Main article: Erlend samskipti í Andorra
Andorra hefur ekki eigin her sínum sveitir, [15] en það er lítið helgihaldi Army. Ábyrgð verja þjóðina meginábyrgð Frakklandi og Spáni. [16] Hins vegar, ef neyðarástand eða náttúruhamfara, sem Sometent (viðvörun) er kallað og allir ófatlaðir menn milli 21 og 60 í Andorra þjóðerni verður að þjóna. [ 17] [18] Þetta er ástæðan allt Andorrans, og sérstaklega yfirmaður hverju húsi (oftast elsti ófatlaðir maður húsi), ætti að lögum, halda riffill, jafnvel þótt lög segir einnig að lögreglan mun bjóða eldur-armur ef þörf. [18] Andorra er fullgildur aðili að Sameinuðu þjóðunum (SÞ), að Öryggis-og samvinnustofnun Evrópu (ÖSE), og hefur sérstakan samning við Evrópusambandið (ESB ).
Her [breyta]
Andorra hefur lítið her, sem hefur sögulega verið hækkað eða blandað á mismunandi dagsetningum, en hefur aldrei í nútímanum nam standandi her. The undirstöðu-lögmál af Andorra vörn er að allir ófatlaðir menn eru að berjast ef boðaðir með hljómandi af Sometent. Verkefni í Andorra hernum eru algjörlega helgihaldi.
Í nútímanum, sem herinn hefur samanstóð af mjög litlum líkama sjálfboðaliða tilbúnir að ráðast helgihaldi skyldur. Einkennisbúninga voru afhent niður frá kyni til kyns innan fjölskyldna og samfélaga. Þrátt ekki að taka þátt í hvaða bardaga, Andorra var tæknilega lengst hólmi í fyrri heimsstyrjöldinni, sem landið var vinstri út af Versailles Peace Conference, og tæknilega enn í stríði við Þýskaland frá 1914 til 1939. [19]
Hlutverk hersins í innra öryggi var að mestu tekið yfir af myndun Police Corps Andorra árið 1931. Stutt Ólga tengist kosningunum 1933, leiddi til aðstoðar sé leitað frá franska lögreglu, með detachment heimilisfastur í Andorra fyrir tveimur mánuðum undir stjórn René-Jules Baulard. [20] The Andorran Army var breytt á næsta ári , með ellefu hermenn ráðnir eftirlitsaðila hlutverkum. [21] The afl samanstóð af sex Corporals, einn fyrir hverja sóknina (þó það eru nú sjö söfnuðir, voru aðeins sex til 1978), auk fjögurra yngri yfirmenn starfsfólk til að samræma aðgerðir og yfirmaður með stöðu Major. Það var á ábyrgð sex corporals, hver í eigin sókn hans, að vera fær um að ala upp berjast afl úr hópi vinnufærra manna í prestakallinu.
Í dag er lítil, 12-maður helgihaldi eining enn eina fasta hluta Andorra her, en allir ófatlaðir menn enn tæknilega í boði fyrir herþjónustu, [22] með kröfu fyrir hverja fjölskyldu til að hafa aðgang að skotvopn. Herinn hefur ekki barist í meira en 700 ár, og aðal ábyrgð hans er að kynna Andorra fána á opinberum helgihaldi aðgerðir. [23] [24] Samkvæmt Marc Forné Molné, her fjárhagsáætlun Andorra er stranglega frá frjálsum framlögum, og framboð í fullu voluntaries. [25]
The goðsögn að allir meðlimir Andorra hernum er raðað eins og yfirmenn, er almennt haldið í mörgum verkum tilvísun. [26] [27] Í raun og veru, allir sem þjóna í fasta eðlis panta halda röðum og yfirmenn, eða non-pantað yfirmenn , vegna þess að önnur staða er talin vera restin af ófatlaðir karlmenn, sem kunna enn að vera boðaðir með Sometent að þjóna, þótt slík símtal hefur ekki verið gert í nútímanum.
GIPA [breyta]
The Grup d'Intervenció Policia d'Andorra (GIPA) er lítið sérstakt sveitir eining þjálfun í aðgerðum gegn hryðjuverkum, og gíslingu bati verkefni. Þó er það næst í stíl við yfirstandandi hervalds, er það hluti af Police Corps, og ekki her. Sem hryðjuverkasamtök og gíslingu aðstæður eru sjaldgæf ógn við þjóðina, er GIPA almennt úthlutað til fangi fylgdarþjónustu skyldur, og á öðrum tímum að venja löggæslu. [28]
Lögregla Corps [breyta]
Main article: Lögregla Corps Andorra
Andorra heldur lítið, en nútíma og vel útbúin innri lögreglunni með um 240 lögreglumenn, með stuðningi borgaralegra aðstoðarmenn. Helstu þjónustu sem þú fékkst hjá Corps eru einkennisklæddur samfélag löggæslu, glæpamaður uppgötvun, landamæraeftirlit, og umferð löggæslu. Einnig eru litlar einingar sérfræðingur meðal lögreglu hunda, Mountain Rescue, og sprengjusérfræðinga. [29]
Fire Brigade [breyta]
The Andorran Fire Brigade, með höfuðstöðvar í Santa Coloma, rekur frá fjórum nútíma stöðvar eldi, og hefur starfsfólk um 120 slökkviliðsmenn. Þjónustan er búin með 16 þungar tæki (eldur tilboð, plötuspilari stigar og sérfræðingur fjórhjóladrifs ökutæki), 4 ljós stuðning ökutæki (bíla og vans), og 4 sjúkrabílar. [30]
Sögulega kynkvíslir sex fornu söfnuðum í Andorra haldið fyrirkomulagi á staðarvísu til að aðstoða hvert annað í að berjast eldar. Fyrsta eldur dæla keypt af stjórnvöldum var keypt árið 1943. The alvarleg eldar (sem stóð í tvo daga) í hluta furstadæmisins í desember 1959 leiddi til kallar varanlegt slökkviliðsstjóra og Andorran Fire Brigade var stofnuð þann 21. apríl 1961. [31]
Eldurinn þjónusta heldur fullu kápa með fimm eldi áhafnir á vakt á hverjum tíma -. Tvö í höfuðstöðvum Brigade í Santa Coloma, og einn starfsmann á hverja af hinum þremur eld stöðvum [32]
Landafræði [breyta]



Kort af Andorra með sjö söfnuðum sínum stimplað.
Helstu greinar: landafræði Andorra og jarðfræði Andorra
Söfnuðum [breyta]
Main article: söfnuðum í Andorra
Andorra samanstendur af sjö söfnuðum:
Andorra la Vella
Canillo
Encamp
Escaldes-Engordany
La Massana
Ordino
Sant Julia de Loria
Landafræði [breyta]


Landslag af Andorra fjöllum


Topographic kort af Andorra
Vegna legu sinnar í austurhluta Pyrenees Mountain svið, Andorra samanstendur aðallega af hrikalegt fjöllum, hæsta vera Coma Pedrosa á 2942 metra (9652 fet), og meðaltal hækkun Andorra er 1.996 m (6.549 fet). [33] Þetta eru rannsakaðar af þremur þröngum dölum í Y formi sem sameina í eitt sem helstu straum, sem Gran Valira ána, skilur landið fyrir Spán (á lægsta punkti Andorra um 840 m eða 2756 fet). Landrými Andorra er 468 km2 (181 sq km).
Phytogeographically, Andorra tilheyrir Atlantic Evrópu héraði í Circumboreal Region innan Boreal Kingdom. Samkvæmt WWF, landsvæði Andorra tilheyrir ecoregion af Pyrenees Conifer og blönduðum skógum.
Climate [breyta]
Andorra hefur Alpine loftslag og meginlands loftslag. Meiri hækkun hennar þýðir að það er að meðaltali meiri snjór í vetur, lægri raki og það er örlítið kælir í sumar. Það eru að meðaltali 300 daga á ári af sól.
Efnahagslíf [breyta]

Main article: Efnahagslíf í Andorra


Caldea heilsulind í Escaldes-Engordany, hitað með náttúrulegum heitu vor vatni sem er mikil í sókn.


Útflutningur í 2009
Ferðaþjónusta, undirstaða af pínulitlum, Andorra er, reikninga vel-til-gera hagkerfinu fyrir u.þ.b. 80% af landsframleiðslu. Áætlað 10.200.000 ferðamenn heimsækja árlega, [10] dregist tollfrjálsan stöðu Andorra og með sumar þess og vetur úrræði. Hlutfallsleg kostur Andorra hefur nýlega fallið sem hagkerfi aðliggjandi Frakklandi og Spáni hafa verið opnað upp, enda breiðari framboð á vörum og lækkun tolla.
Bankakerfið, með Tax Haven stöðu sína, einnig stuðlar verulega að efnahagslífinu. Landbúnaðarframleiðsla er takmörkuð aðeins 2% af landinu er ræktanlegt-og mest mat þarf að vera flutt. Sumir tóbak er ræktað á staðnum. Helsta búfé starfsemi er innlend sauðfé hækka. Framleiðsla framleiðsla samanstendur aðallega af sígarettur, vindla, og húsgögn. Náttúruauðlindir Andorra er ma vatnsafls sódavatn, timbur, járn og blý. [2]
Andorra er ekki aðili að Evrópusambandinu, en nýtur sérstakt samband við það, svo sem meðferð sem ESB-um verslun með iðnaðarvörur (engin gjaldskrá) og sem ekki ESB-fyrir landbúnaðarafurðir. Andorra skorti gjaldmiðil á eigin spýtur og nota bæði franska franka og spænska peseti í bankastarfsemi til 31. desember 1999, þegar báðir gjaldmiðlar voru komi einum gjaldmiðli ESB, evru. Mynt og skýringar á bæði frankinn og peseti var lögeyrir í Andorra til 31. desember 2002. Andorra er að semja að gefa út eigin Euro sína mynt.
Andorra er eitt af lægsta atvinnuleysi heimsins 2,9% frá árinu 2009. [34]
Lýðfræði [breyta]



Skoða í Ordino dalnum


Bærinn Encamp, Andorra, talin frá Vall dels Cortals
Main article: Lýðfræði Andorra
Íbúafjöldi [breyta]
Íbúar Andorra er áætluð 85.082 (júlí 2011). [2] Íbúum hefur fjölgað úr 5.000 í 1.900.
Andorra ríkisborgarar eru margbreytileika í landinu (31.363 / 33%), [35] Önnur þjóðerni eru Spánverjar (27300/23%), [35] Portúgalska (13794/21%), [35] Franska (5213/17%) , [35] Bretar (1085) [35] og Ítalir.
Helstu hluti af íbúum í Andorra er byggt upp af borgara án Andorra þjóðerni, sem hafa ekki rétt til að greiða atkvæði (kosningarétt) í samfélags kosningum. Þar að auki eru þeir ekki leyft að vera kjörinn forseti eða að eiga meira en 33% af hlutafé í einkaeigu haldinn fyrirtæki. [36]
Tungumál [breyta]
Main article: Tungumál Andorra
Sögulega og opinbert tungumál er katalónska, rómantík tungumál. The Andorran ríkisstjórnin er boðið að hvetja til notkunar á katalónsku. Það fé þóknun fyrir Catalan Örnefnafræði í Andorra (katalónska: la Comissió de Toponímia d'Andorra), og veitir ókeypis katalónsku námskeið til að aðstoða innflytjenda. Andorra sjónvarps og útvarpsstöðvar nota Catalan.
Vegna landfræðilegrar nálægðar innflytjenda, sögulegar tenglar, og loka, eru spænska, portúgalska og franska einnig almennt talað. Flest Andorra íbúar geta talað eitt eða fleiri af þessum, auk katalónsku. English er sjaldnar talað meðal almennings, þó það er skilið í mismiklum mæli í helstu úrræði ferðamanna. Andorra er ein af aðeins þremur Evrópulöndum (ásamt Frakklandi og Monaco) [37] sem hafa aldrei undirritað Evrópuráðsins Rammasamningur um þjóðarbrotum. [38]
Samkvæmt Observatori Social d'Andorra, eru tungumála notkun í Andorra sem hér segir: [39]
 Móðurmál
Katalónska 38,8%
Spænska 35.4%
Portúgalska 15%
Franska 5.4%
Aðrir 5.5%
Heimild: Observatori de l'Institut d'Estudis Andorrans
Trú [breyta]
Íbúar Andorra er aðallega (90%) Roman Catholic. [40] verndari dýrlingur þeirra er Our Lady of Meritxell. Þó það sé ekki opinbert ástand trú, stjórnarskrá viðurkennir sérstakt samband við kaþólsku kirkjuna, bjóða einhverjum sérstökum forréttindi að þeim hópi. The múslima samfélag er fyrst og fremst byggt upp af Norður-Afríku innflytjenda. Annarra kristinna safnaða eru Anglican Church, Sameining kirkja, New postullega kirkja, Kirkja Jesú Krists hinna Síðari daga heilögu og Vottar Jehóva. Það er lítið samfélag Hindúar og bahá'íar. [41] [42] U.þ.b. 100 Gyðingar búa í Andorra. [43] (sjá Saga Gyðinga í Andorra).
Tölfræði [breyta]

Andorra religiosity (Census 2011)
Roman Catholic
 
90,1%
Mótmælenda
 
2.1%
Annað Christian
 
1.8%
Önnur trúarbrögð
 
0,7%
Ekkert svar
 
2.8%
Engin trúarbrögð
 
2.5%
Stærstu borgir [breyta]
Main article: Listi yfir borgir í Andorra

Útgáfa síðunnar 13. maí 2013 kl. 18:02

Principat d'Andorra
Fáni Skjaldarmerki
Kjörorð:
Virtus Unita Fortior
(latína: Dygð sameinuð er sterkari)
Þjóðsöngur:
El Gran Carlemany, Mon Pare
Höfuðborg Andorra la Vella
Opinbert tungumál Katalónska
Stjórnarfar Stjórnarskrárbundin konungsstjórn

Frakklandsforseti
Biskupinn af Urgell
Landstjóri
François Hollande
Joan Enric Vives i Sicilia
Jaume Bartumeu Cassany
Sjálfstæði 1278
Flatarmál
 • Samtals
 • Vatn (%)
191. sæti
468 km²
ómarktækt
Mannfjöldi
 • Samtals (2011)
 • Þéttleiki byggðar
199. sæti
85.082

179,8/km²
VLF (KMJ) áætl. 2011
 • Samtals 3,169 millj. dala (166. sæti)
 • Á mann 37.200 dalir (23. sæti)
VÞL (2011) 0.838 (32. sæti)
Gjaldmiðill Evra
Tímabelti UTC+1 (UTC+2 á sumrin)
Þjóðarlén .ad
Landsnúmer +376

Andorra er landlukt furstadæmi í austurhluta Pýreneafjalla milli Frakklands og Spánar. Höfuðborgin heitir Andorra la Vella og er hæst staðsetta höfuðborg Evrópu í 1.023 metra hæð. Landið er aðeins 468 ferkílómetrar að stærð og er því sjötta minnsta land Evrópu.

Furstadæmið var stofnað árið 1278 til að sætta átök milli biskupsins af Urgell og greifans af Foix. Greifadæmið gekk síðan til þjóðhöfðingja Frakklands sem nú er Frakklandsforseti.

Andorra er vinsæll ferðamannastaður sem fær yfir 10 milljónir ferðamanna árlega. Landið er auk þess skattaskjól. Það er ekki í Evrópusambandinu en evra er engu að síður notuð sem de facto gjaldmiðill. Lífslíkur í Andorra eru þær fjórðu mestu í heimi.

Landafræði

Andorra skiptist í sjö kirkjusóknir:

Landið er mjög fjalllent. Meðalhæð yfir sjávarmáli er 1.996 metrar og hæsta fjallið er Coma Pedrosa sem nær 2.942 metra hæð. Milli fjallanna eru mjóir dalir sem mætast á lægsta punkti þar sem áin Gran Valira rennur til Spánar. Í landinu er ýmist alpaloftslag eða meginlandsloftslag.

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

Til annarra nota, sjá Andorra (Aðgreiningarupplýsingar). Furstadæmið Andorra Principat d'Andorra

Merkja Skjaldarmerki Kjörorð: "Virtus UNITA Fortior" (Latin) "United dyggðin er sterkari" Anthem: El Gran Carlemany, Mon Pare (katalónska) The Great Karlamagnús, faðir minn MENU0: 00

Staðsetning Andorra (miðstöð grænum hring) í Evrópu (dökk grár) - [Legend] Capital og stærsta borg Andorra la Vella 42 ° 30'N 1 ° 31'E Opinber tungumál Catalana Þjóðernishópa ([1]) 36.6% Andorran 33,0% spænsku 16,3% Portúgalska 6,3% Franska 7,8% Aðrir Demonym Andorran Ríkisstjórn Sameiginleg þingsins stjórnarskrá diarchy  - Aðrir Princes Joan Enric Vives Sicilia François Hollande  - Fulltrúar Josep Maria Mauri Sylvie Hubac  - Forsætisráðherra Antoni Martí Löggjafinn General Council Sjálfstæði  - Paréage frá Crown Aragon 1278 Svæði  - Samtals 467,63 km2 (191) 180,55 sq km  - Vatn (%) 0,26 (121,4 ha) b Íbúafjöldi  - 2011 áætlun 85082 [2] (199)  - 2011 manntal 78.115  - Þéttleiki 179.8/km2 (71) 465.7/sq km VLF (nafnvirði) 2008 áætlun  - Samtals $ 4,510 milljarðar [3] (155)  - Á mann $ 53,383 [4] (9) Gini (2003) 27.21c lágt HDI (2013) 0,846 [5] mjög hár · 33 Gjaldmiðill Euro (€) D (EUR) Tímabelti CET (UTC +1)  - Summer (DST) CEST (UTC +2) Diska á hægri Starf númer 376 ISO 3166 númer AD Internet Þjóðarlén. Ade a. Stjórnarskrá Andorra, grein 2.1. Spænska, franska og portúgalska eru einnig víða töluð og skilið (sjá tungumálum Andorra.) b. (Franska) Girard P P & Gomez (2009), Lacs des Pyrénées: Andorre. "Andorra en xifres 2007: Situació geogràfica, Departament d'Estadística, ríkisstjórn d'Andorra" (PDF). Sótt 2012/08/26. c. "Informe sobre l'estat de la pobresa i la desigualtat Al Principal d'Andorra (2003)". Estadistica.ad. Sótt 2012/11/25. d. Fyrir 1999, franska franka og spænska peseti, mynt og skýringar beggja gjaldmiðla, þó hélst lögeyrir til ársins 2002. Lítið magn af Andorra Diners (skipt í 100 centim) voru myntslátta eftir 1982. e. Einnig. Köttur, deilt með Katalónska er töluð svæðum.


The Andorran skjaldarmerki á Andorra Alþingi. Andorra (i / ændɔrə /, katalónska framburður: [əndorə] staðnum: [andɔra]), opinberlega Furstadæmið Andorra (katalónska: Principat d'Andorra), einnig kallað Furstadæmið dölum Andorra, [6] (katalónska : Principat de les Valls d'Andorra), er landlukt microstate í Southwestern Evrópu, sem staðsett er í austurhluta Pyrenees fjöll og landamæri Spánar og Frakklands. Það er sjötta minnsta þjóð í Evrópu, sem hafa svæði 468 km2 (181 sq km) og áætlaður íbúafjöldi 85.000 árið 2012. [2] Höfuðborg, Andorra la Vella, er hæsta höfuðborg í Evrópu, á hækkun af 1023 metra (3356 fet) yfir sjávarmáli. [7] The opinber tungumál er katalónska, þótt spænsku, portúgölsku og frönsku eru einnig almennt talað. [8] [9] Búin undir skipulagsskrá árið 988, var til staðar Furstadæmið stofnuð árið 1278. Það er þekktur sem Furstadæmið eins og það er konungdæmið undir tveimur samhliða höfðingja - Biskup Urgell og forseti Frakklands. Andorra er velmegandi land aðallega vegna iðnaðar ferðaþjónustu þess, hvaða þjónustu er áætlað 10,2 milljónir gestir á ári, [10] og einnig vegna stöðu þess sem skattur hæli. Það er ekki aðili að Evrópusambandinu, en evran er í reynd gjaldmiðil. Fólkið í Andorra hafa 4 æðstu mannlegum lífslíkur í heiminum -. 82. ára í fæðingu [11] Innihald [Fela] 1 Saga 2 Stjórnmál 3. Lög og refsivörslukerfinu 4 Foreign Relations, varnarmál og öryggi 5 Landafræði 6 Efnahagslíf 7 Lýðfræði 8 Tölfræði 9 Menntun 10 Healthcare 11 Samgöngur 12 Fjölmiðlar og fjarskipti 13 Menning 14 Sports 15 Sjá einnig 16 Tilvísanir 17 Ytri tenglar Saga [breyta]

Main article: Saga Andorra Hefð heldur að Charles mikla (Karlamagnús) veitt skipulagsskrá við Andorra fólk í staðinn fyrir að berjast gegn Moors. Overlordship af yfirráðasvæði var við telja Urgell og að lokum sem biskupinn af biskupsdæmi í Urgell. Árið 988, Borrell II, Count Urgell, gaf Andorra dali til biskupsdæminu í Urgell í skiptum fyrir land í Cerdanya. [12] Síðan Biskup Urgell, með aðsetur í Seu d'Urgell, hefur átt Andorra. [13] Áður 1.095, Andorra ekki hafa allir tegund af hervernd og biskup Urgell, sem vissi að Count Urgell vildi endurheimta Andorra dali, [13] bað um hjálp og vernd gegn Drottni Caboet. Árið 1095, sem er herra Caboet og biskup Urgell undirritað eið yfirlýsingu um þeirra samstarf fullveldi yfir Andorra. Arnalda, dóttir Arnau af Caboet, giftist Viscount af Castellbò og gerðust bæði Viscounts af Castellbò og Cerdanya. Árum síðar dóttir þeirra, Ermessenda, [14] gift Roger Bernat II, franska telja Foix. Þeir varð Roger Bernat II og Ermessenda I, sem telst af Foix, Viscounts af Castellbò og Cerdanya, og einnig co-ríki í Andorra (deilt með Biskup Urgell). Á 11. öld, varð deila reis milli Biskup Urgell og telja Foix. Átökin voru leyst í 1278 með milligöngu Aragon með undirritun fyrsta paréage sem kveðið að fullveldi Andorra er að deila á milli telja af Foix [13] (sem titill myndi að lokum að flytja til Frakklands þjóðhöfðingi) og biskup Urgell, í Katalóníu. Þetta gaf Furstadæmið yfirráðasvæði þess og pólitísk form. Í áranna rás, co-titill til Andorra framhjá konungum Navarre. Eftir Henry af Navarre varð konungur Henry IV Frakklandi, út hann að Edict í 1607 sem stofnað yfirmaður franska ríkis og biskup Urgell og co-höfðingjum Andorra. Árið 1812-1813, fyrsta franska Empire fylgir Katalóníu og skiptist það í fjóra départements, með Andorra gerðar hluti af héraðinu Puigcerdà (département af Segre). 20. öldin [breyta] Andorra lýst stríði á Imperial Þýskalandi á World War I, en ekki í raun að taka þátt í baráttunni. Það var í opinberri stöðu belligerency til 1958 eins og það var ekki innifalið í sáttmálanum of Versailles. Árið 1933, France uppteknum Andorra vegna félagslegrar ólgu fyrir kosningar. Hinn 12. júlí 1934, ævintýra Boris Skossyreff út boð í Urgell, lýsa sig "Boris I, konungur Andorra", samtímis lýsa yfir stríði á Biskup Urgell. Hann var handtekinn af spænskum yfirvöldum þann 20. júlí og á endanum rekinn frá Spáni. Frá 1936 til 1940, var franskur detachment garrisoned í Andorra til að koma í veg fyrir áhrif af spænsku borgarastyrjöldinni og Francoist Spáni. Francoist hermenn náð Andorra landamærin á síðari stigum stríðsins. Á World War II, Andorra var hlutlaus og var mikilvægur smygl leið milli Vichy Frakklandi og á Spáni. Gefið miðað einangrun, Andorra hefur verið utan almennum sögu Evrópu, með nokkrum tengsl við önnur lönd en Frakklandi og á Spáni. Í seinni tíð hafa þó blómleg ferðaþjónusta hennar ásamt þróun samgönguráðherra fjarlægt land úr einangrun sinni. Pólitíska kerfi var modernized árið 1993, þegar það varð aðili að Sameinuðu þjóðunum og Evrópuráðinu. Stjórnmál [breyta]

Main article: Stjórnmál í Andorra Andorra er þingmanna co-Furstadæmið með forseta Frakklands og biskup Urgell (Catalonia, Spain), eins og sam-höfðingjum. Þessi peculiarity gerir forseta Frakklands, í hlutverki sínu sem Prince of Andorra, kjörinn ríkja Monarch, jafnvel þótt hann sé ekki kjörinn af vinsælustu atkvæðum Andorra fólki. Stjórnmál Andorra fram í ramma Alþingis fulltrúalýðræði, þar sem forsætisráðherra Andorra er höfuð ríkisstjórnarinnar, og af pluriform multi-aðila kerfi. Núverandi forsætisráðherra er Antoni Martí á demókrata fyrir Andorra (DA). Framkvæmdavaldið er í höndum ríkisstjórnarinnar. Löggjafarþing er í höndum bæði ríkisstjórn og þing.

Joan Enric Vives i Sicilia núverandi Episcopal co-prins Andorra síðan 12. maí 2003.

 

François Hollande núverandi Franska co-prins Andorra frá 15. maí 2012.

Alþingi á Andorra er þekktur sem General Council. The General Council samanstendur af á milli 28 og 42 Councillors, sem fulltrúar í Löggjafarþing eru kallaðir. The Councillors þjóna til fjögurra ára í senn og kosningar eru haldnar milli þrítugasta og fertugasta dögum eftir slit fyrri ráðsins. The Councillors má kjósa á tvo jafna kjördæmum. Half eru kosnir í jafnmargir frá hverju sjö stjórnsýslu söfnuðum og hinn helmingurinn á Councillors eru kosnir af einum innlendum kjördæmi. 15 dögum eftir kosningar, halda Councillors opnun þeirra. Á þessum fundi, eru Syndic General, sem er yfirmaður General Council, og Subsyndic General, aðstoðarmaður hans, kjörinn. Átta dögum síðar, ráðið kemur saman einu sinni enn. Á þessum fundi forstöðumaður ríkisstjórnarinnar, er forsætisráðherra Andorra, valið úr hópi Councillors.


Casa de la Vall, Andorran Alþingi. Frambjóðendur til blómi-ráðherra tilnefningar má tillögu um amk einn fimmta af Councillors. Ráðið kýs þá umsækjanda með hreinum meirihluta atkvæða að vera Head of Government. The Syndic General lætur þá Co-höfðingja sem síðan skipa frambjóðanda sem forsætisráðherra Andorra. The General Council er einnig ábyrgur fyrir að leggja og liggur lög. Víxlar geta kynnt ráðinu sem víxla PRIVATE félagsmanna með þremur sveitarstjórnum sóknargjöld sameiningu eða amk einum tíunda af íbúum Andorra. Ráðið samþykkir einnig árlega fjárhagsáætlun Furstadæmið. Ríkisstjórnin verður að leggja fram Fjárlagafrumvarpið fyrir staðfestingu Alþingis minnsta kosti tveimur mánuðum áður en fyrri fjárhagsáætlun rennur út. Ef fjárhagsáætlun er ekki samþykkt af fyrsta degi næsta ári, er fyrri fjárhagsáætlun framlengdur til nýtt er samþykkt. Þegar allir frumvarpið er samþykkt Syndic Almennt er ábyrgur fyrir að kynna það til co-höfðingjanna svo að þeir megi skrá og enact það. Ef Head of Government er ekki sáttur við ráðið, getur hann farið fram á að co-höfðingjar leysast ráðinu og panta nýjar kosningar. Í snúa, hafa Councillors vald til að fjarlægja yfirmaður ríkisstjórnarinnar frá skrifstofunni. Eftir hreyfingu censure er samþykkt af amk fimmtung af Councillors, ráðið mun kjósa og ef það fær hreinan meirihluta atkvæða, forsætisráðherra er fjarlægt. Lög og refsivörslukerfinu [breyta]

The dómskerfið er skipuð höfuðsmannanna dómstólsins, Criminal Law Court, High Court of Andorra og stjórnarskrá dómstólsins. The High Court of Justice er skipuð fimm dómurum: einn skipaður af Head of Government, ein hver af Coprinces, einn af Syndic General, og einn af þeim dómara og sýslumanna. Það er stýrt af félagi sem tilnefndur er af Syndic General og dómarar gegna embætti í sex ára í senn. Höfuðsmannanna og dómarar skipaðir af High Court, og svo er forseti Criminal Law Court. The High Court skipar einnig meðlimir skrifstofu dómsmálaráðherra. Stjórnarskrá Court er ábyrgur fyrir túlkun á stjórnarskránni og endurskoða allar kærur brjóti í bága gegn lögum og samningum. Það samanstendur af fjórum dómurum, einn tilnefndur af hverju Coprinces og tveir af General Council. Þeir þjóna átta ára í senn. Dómstóllinn er stýrt af einum dómaranna á tveggja ára snúningi þannig að hver dómari á einum stað verður leiðtogi dómstólsins. Foreign Relations, varnarmál og öryggi [breyta]

Main article: Erlend samskipti í Andorra Andorra hefur ekki eigin her sínum sveitir, [15] en það er lítið helgihaldi Army. Ábyrgð verja þjóðina meginábyrgð Frakklandi og Spáni. [16] Hins vegar, ef neyðarástand eða náttúruhamfara, sem Sometent (viðvörun) er kallað og allir ófatlaðir menn milli 21 og 60 í Andorra þjóðerni verður að þjóna. [ 17] [18] Þetta er ástæðan allt Andorrans, og sérstaklega yfirmaður hverju húsi (oftast elsti ófatlaðir maður húsi), ætti að lögum, halda riffill, jafnvel þótt lög segir einnig að lögreglan mun bjóða eldur-armur ef þörf. [18] Andorra er fullgildur aðili að Sameinuðu þjóðunum (SÞ), að Öryggis-og samvinnustofnun Evrópu (ÖSE), og hefur sérstakan samning við Evrópusambandið (ESB ). Her [breyta] Andorra hefur lítið her, sem hefur sögulega verið hækkað eða blandað á mismunandi dagsetningum, en hefur aldrei í nútímanum nam standandi her. The undirstöðu-lögmál af Andorra vörn er að allir ófatlaðir menn eru að berjast ef boðaðir með hljómandi af Sometent. Verkefni í Andorra hernum eru algjörlega helgihaldi. Í nútímanum, sem herinn hefur samanstóð af mjög litlum líkama sjálfboðaliða tilbúnir að ráðast helgihaldi skyldur. Einkennisbúninga voru afhent niður frá kyni til kyns innan fjölskyldna og samfélaga. Þrátt ekki að taka þátt í hvaða bardaga, Andorra var tæknilega lengst hólmi í fyrri heimsstyrjöldinni, sem landið var vinstri út af Versailles Peace Conference, og tæknilega enn í stríði við Þýskaland frá 1914 til 1939. [19] Hlutverk hersins í innra öryggi var að mestu tekið yfir af myndun Police Corps Andorra árið 1931. Stutt Ólga tengist kosningunum 1933, leiddi til aðstoðar sé leitað frá franska lögreglu, með detachment heimilisfastur í Andorra fyrir tveimur mánuðum undir stjórn René-Jules Baulard. [20] The Andorran Army var breytt á næsta ári , með ellefu hermenn ráðnir eftirlitsaðila hlutverkum. [21] The afl samanstóð af sex Corporals, einn fyrir hverja sóknina (þó það eru nú sjö söfnuðir, voru aðeins sex til 1978), auk fjögurra yngri yfirmenn starfsfólk til að samræma aðgerðir og yfirmaður með stöðu Major. Það var á ábyrgð sex corporals, hver í eigin sókn hans, að vera fær um að ala upp berjast afl úr hópi vinnufærra manna í prestakallinu. Í dag er lítil, 12-maður helgihaldi eining enn eina fasta hluta Andorra her, en allir ófatlaðir menn enn tæknilega í boði fyrir herþjónustu, [22] með kröfu fyrir hverja fjölskyldu til að hafa aðgang að skotvopn. Herinn hefur ekki barist í meira en 700 ár, og aðal ábyrgð hans er að kynna Andorra fána á opinberum helgihaldi aðgerðir. [23] [24] Samkvæmt Marc Forné Molné, her fjárhagsáætlun Andorra er stranglega frá frjálsum framlögum, og framboð í fullu voluntaries. [25] The goðsögn að allir meðlimir Andorra hernum er raðað eins og yfirmenn, er almennt haldið í mörgum verkum tilvísun. [26] [27] Í raun og veru, allir sem þjóna í fasta eðlis panta halda röðum og yfirmenn, eða non-pantað yfirmenn , vegna þess að önnur staða er talin vera restin af ófatlaðir karlmenn, sem kunna enn að vera boðaðir með Sometent að þjóna, þótt slík símtal hefur ekki verið gert í nútímanum. GIPA [breyta] The Grup d'Intervenció Policia d'Andorra (GIPA) er lítið sérstakt sveitir eining þjálfun í aðgerðum gegn hryðjuverkum, og gíslingu bati verkefni. Þó er það næst í stíl við yfirstandandi hervalds, er það hluti af Police Corps, og ekki her. Sem hryðjuverkasamtök og gíslingu aðstæður eru sjaldgæf ógn við þjóðina, er GIPA almennt úthlutað til fangi fylgdarþjónustu skyldur, og á öðrum tímum að venja löggæslu. [28] Lögregla Corps [breyta] Main article: Lögregla Corps Andorra Andorra heldur lítið, en nútíma og vel útbúin innri lögreglunni með um 240 lögreglumenn, með stuðningi borgaralegra aðstoðarmenn. Helstu þjónustu sem þú fékkst hjá Corps eru einkennisklæddur samfélag löggæslu, glæpamaður uppgötvun, landamæraeftirlit, og umferð löggæslu. Einnig eru litlar einingar sérfræðingur meðal lögreglu hunda, Mountain Rescue, og sprengjusérfræðinga. [29] Fire Brigade [breyta] The Andorran Fire Brigade, með höfuðstöðvar í Santa Coloma, rekur frá fjórum nútíma stöðvar eldi, og hefur starfsfólk um 120 slökkviliðsmenn. Þjónustan er búin með 16 þungar tæki (eldur tilboð, plötuspilari stigar og sérfræðingur fjórhjóladrifs ökutæki), 4 ljós stuðning ökutæki (bíla og vans), og 4 sjúkrabílar. [30] Sögulega kynkvíslir sex fornu söfnuðum í Andorra haldið fyrirkomulagi á staðarvísu til að aðstoða hvert annað í að berjast eldar. Fyrsta eldur dæla keypt af stjórnvöldum var keypt árið 1943. The alvarleg eldar (sem stóð í tvo daga) í hluta furstadæmisins í desember 1959 leiddi til kallar varanlegt slökkviliðsstjóra og Andorran Fire Brigade var stofnuð þann 21. apríl 1961. [31] Eldurinn þjónusta heldur fullu kápa með fimm eldi áhafnir á vakt á hverjum tíma -. Tvö í höfuðstöðvum Brigade í Santa Coloma, og einn starfsmann á hverja af hinum þremur eld stöðvum [32] Landafræði [breyta]


Kort af Andorra með sjö söfnuðum sínum stimplað. Helstu greinar: landafræði Andorra og jarðfræði Andorra Söfnuðum [breyta] Main article: söfnuðum í Andorra Andorra samanstendur af sjö söfnuðum: Andorra la Vella Canillo Encamp Escaldes-Engordany La Massana Ordino Sant Julia de Loria Landafræði [breyta]


Landslag af Andorra fjöllum


Topographic kort af Andorra Vegna legu sinnar í austurhluta Pyrenees Mountain svið, Andorra samanstendur aðallega af hrikalegt fjöllum, hæsta vera Coma Pedrosa á 2942 metra (9652 fet), og meðaltal hækkun Andorra er 1.996 m (6.549 fet). [33] Þetta eru rannsakaðar af þremur þröngum dölum í Y formi sem sameina í eitt sem helstu straum, sem Gran Valira ána, skilur landið fyrir Spán (á lægsta punkti Andorra um 840 m eða 2756 fet). Landrými Andorra er 468 km2 (181 sq km). Phytogeographically, Andorra tilheyrir Atlantic Evrópu héraði í Circumboreal Region innan Boreal Kingdom. Samkvæmt WWF, landsvæði Andorra tilheyrir ecoregion af Pyrenees Conifer og blönduðum skógum. Climate [breyta] Andorra hefur Alpine loftslag og meginlands loftslag. Meiri hækkun hennar þýðir að það er að meðaltali meiri snjór í vetur, lægri raki og það er örlítið kælir í sumar. Það eru að meðaltali 300 daga á ári af sól. Efnahagslíf [breyta]

Main article: Efnahagslíf í Andorra


Caldea heilsulind í Escaldes-Engordany, hitað með náttúrulegum heitu vor vatni sem er mikil í sókn.


Útflutningur í 2009 Ferðaþjónusta, undirstaða af pínulitlum, Andorra er, reikninga vel-til-gera hagkerfinu fyrir u.þ.b. 80% af landsframleiðslu. Áætlað 10.200.000 ferðamenn heimsækja árlega, [10] dregist tollfrjálsan stöðu Andorra og með sumar þess og vetur úrræði. Hlutfallsleg kostur Andorra hefur nýlega fallið sem hagkerfi aðliggjandi Frakklandi og Spáni hafa verið opnað upp, enda breiðari framboð á vörum og lækkun tolla. Bankakerfið, með Tax Haven stöðu sína, einnig stuðlar verulega að efnahagslífinu. Landbúnaðarframleiðsla er takmörkuð aðeins 2% af landinu er ræktanlegt-og mest mat þarf að vera flutt. Sumir tóbak er ræktað á staðnum. Helsta búfé starfsemi er innlend sauðfé hækka. Framleiðsla framleiðsla samanstendur aðallega af sígarettur, vindla, og húsgögn. Náttúruauðlindir Andorra er ma vatnsafls sódavatn, timbur, járn og blý. [2] Andorra er ekki aðili að Evrópusambandinu, en nýtur sérstakt samband við það, svo sem meðferð sem ESB-um verslun með iðnaðarvörur (engin gjaldskrá) og sem ekki ESB-fyrir landbúnaðarafurðir. Andorra skorti gjaldmiðil á eigin spýtur og nota bæði franska franka og spænska peseti í bankastarfsemi til 31. desember 1999, þegar báðir gjaldmiðlar voru komi einum gjaldmiðli ESB, evru. Mynt og skýringar á bæði frankinn og peseti var lögeyrir í Andorra til 31. desember 2002. Andorra er að semja að gefa út eigin Euro sína mynt. Andorra er eitt af lægsta atvinnuleysi heimsins 2,9% frá árinu 2009. [34] Lýðfræði [breyta]


Skoða í Ordino dalnum


Bærinn Encamp, Andorra, talin frá Vall dels Cortals Main article: Lýðfræði Andorra Íbúafjöldi [breyta] Íbúar Andorra er áætluð 85.082 (júlí 2011). [2] Íbúum hefur fjölgað úr 5.000 í 1.900. Andorra ríkisborgarar eru margbreytileika í landinu (31.363 / 33%), [35] Önnur þjóðerni eru Spánverjar (27300/23%), [35] Portúgalska (13794/21%), [35] Franska (5213/17%) , [35] Bretar (1085) [35] og Ítalir. Helstu hluti af íbúum í Andorra er byggt upp af borgara án Andorra þjóðerni, sem hafa ekki rétt til að greiða atkvæði (kosningarétt) í samfélags kosningum. Þar að auki eru þeir ekki leyft að vera kjörinn forseti eða að eiga meira en 33% af hlutafé í einkaeigu haldinn fyrirtæki. [36] Tungumál [breyta] Main article: Tungumál Andorra Sögulega og opinbert tungumál er katalónska, rómantík tungumál. The Andorran ríkisstjórnin er boðið að hvetja til notkunar á katalónsku. Það fé þóknun fyrir Catalan Örnefnafræði í Andorra (katalónska: la Comissió de Toponímia d'Andorra), og veitir ókeypis katalónsku námskeið til að aðstoða innflytjenda. Andorra sjónvarps og útvarpsstöðvar nota Catalan. Vegna landfræðilegrar nálægðar innflytjenda, sögulegar tenglar, og loka, eru spænska, portúgalska og franska einnig almennt talað. Flest Andorra íbúar geta talað eitt eða fleiri af þessum, auk katalónsku. English er sjaldnar talað meðal almennings, þó það er skilið í mismiklum mæli í helstu úrræði ferðamanna. Andorra er ein af aðeins þremur Evrópulöndum (ásamt Frakklandi og Monaco) [37] sem hafa aldrei undirritað Evrópuráðsins Rammasamningur um þjóðarbrotum. [38] Samkvæmt Observatori Social d'Andorra, eru tungumála notkun í Andorra sem hér segir: [39]  Móðurmál Katalónska 38,8% Spænska 35.4% Portúgalska 15% Franska 5.4% Aðrir 5.5% Heimild: Observatori de l'Institut d'Estudis Andorrans Trú [breyta] Íbúar Andorra er aðallega (90%) Roman Catholic. [40] verndari dýrlingur þeirra er Our Lady of Meritxell. Þó það sé ekki opinbert ástand trú, stjórnarskrá viðurkennir sérstakt samband við kaþólsku kirkjuna, bjóða einhverjum sérstökum forréttindi að þeim hópi. The múslima samfélag er fyrst og fremst byggt upp af Norður-Afríku innflytjenda. Annarra kristinna safnaða eru Anglican Church, Sameining kirkja, New postullega kirkja, Kirkja Jesú Krists hinna Síðari daga heilögu og Vottar Jehóva. Það er lítið samfélag Hindúar og bahá'íar. [41] [42] U.þ.b. 100 Gyðingar búa í Andorra. [43] (sjá Saga Gyðinga í Andorra). Tölfræði [breyta]

Andorra religiosity (Census 2011) Roman Catholic   90,1% Mótmælenda   2.1% Annað Christian   1.8% Önnur trúarbrögð   0,7% Ekkert svar   2.8% Engin trúarbrögð   2.5% Stærstu borgir [breyta] Main article: Listi yfir borgir í Andorra