„Arabar“: Munur á milli breytinga
m Vélmenni: Bæti við jbo:rabybau |
|||
Lína 18: | Lína 18: | ||
[[Flokkur:Arabar| ]] |
[[Flokkur:Arabar| ]] |
||
[[Flokkur:Félagsmannfræði]] |
[[Flokkur:Félagsmannfræði]] |
||
[[af:Arabiere]] |
|||
[[als:Araber]] |
|||
[[an:Arabes]] |
|||
[[ang:Arabas]] |
|||
[[ar:عرب]] |
|||
[[arc:ܥܡܐ ܥܪܒܝܐ]] |
|||
[[arz:عرب]] |
|||
[[av:ГӀарабал]] |
|||
[[az:Ərəblər]] |
|||
[[be:Арабы]] |
|||
[[be-x-old:Арабы]] |
|||
[[bg:Араби]] |
|||
[[bjn:Urang Arap]] |
|||
[[br:Arabed]] |
|||
[[bs:Arapi]] |
|||
[[ca:Àrabs]] |
|||
[[ckb:عەرەب]] |
|||
[[cs:Arabové]] |
|||
[[cy:Arabiaid]] |
|||
[[da:Araber]] |
|||
[[de:Araber]] |
|||
[[el:Άραβες]] |
|||
[[en:Arab people]] |
|||
[[eo:Araboj]] |
|||
[[es:Pueblo árabe]] |
|||
[[et:Araablased]] |
|||
[[eu:Arabiar]] |
|||
[[fa:مردم عرب]] |
|||
[[fi:Arabit]] |
|||
[[fr:Arabes]] |
|||
[[fy:Arabieren]] |
|||
[[gl:Árabes]] |
|||
[[he:ערבים]] |
|||
[[hi:अरब लोग]] |
|||
[[hr:Arapi]] |
|||
[[hu:Arabok]] |
|||
[[hy:Արաբներ]] |
|||
[[id:Bangsa Arab]] |
|||
[[it:Arabo]] |
|||
[[ja:アラブ人]] |
|||
[[jbo:rabybau]] |
|||
[[ka:არაბები]] |
|||
[[kk:Арабтар]] |
|||
[[ko:아랍인]] |
|||
[[ku:Ereb]] |
|||
[[ky:Арап]] |
|||
[[la:Arabes]] |
|||
[[lij:Popolo arabo]] |
|||
[[lt:Arabai]] |
|||
[[lv:Arābi]] |
|||
[[ml:അറബി ജനത]] |
|||
[[ms:Arab]] |
|||
[[nl:Arabieren]] |
|||
[[nn:Arabarar]] |
|||
[[no:Arabere]] |
|||
[[nv:Ásáí dinéʼiʼ]] |
|||
[[os:Араббаг адæм]] |
|||
[[pl:Arabowie]] |
|||
[[pnb:عرب]] |
|||
[[ps:عربان]] |
|||
[[pt:Árabes]] |
|||
[[ro:Arabi]] |
|||
[[ru:Арабы]] |
|||
[[rue:Арабы]] |
|||
[[sco:Arab fowk]] |
|||
[[sh:Arapi]] |
|||
[[simple:Arab people]] |
|||
[[sk:Arabi]] |
|||
[[sl:Arabci]] |
|||
[[sn:Arab]] |
|||
[[sq:Arabët]] |
|||
[[sr:Арапи]] |
|||
[[su:Urang Arab]] |
|||
[[sv:Araber]] |
|||
[[sw:Waarabu]] |
|||
[[th:อาหรับ]] |
|||
[[tl:Arabo]] |
|||
[[tr:Araplar]] |
|||
[[ug:ئەرەبلەر]] |
|||
[[uk:Араби]] |
|||
[[ur:عرب]] |
|||
[[vi:Người Ả Rập]] |
|||
[[wo:Araab]] |
|||
[[yi:אראבער]] |
|||
[[yo:Àwọn Áràbù]] |
|||
[[zh:阿拉伯人]] |
Útgáfa síðunnar 9. mars 2013 kl. 07:19
Arabar er hugtak sem haft er um fólk sem hefur arabísku að móðurmáli, tilheyrir arabískri menningu eða getur rakið ætt sína til Arabíu. Arabar eru fjölmennastir í Mið-Austurlöndum og Norður-Afríku. Flestir kenna þeir sig einnig við heimaland sitt og jafnvel héruð eða ættbálka. Þessi dreifða búseta og örar breytingar á seinni árum valda því að öll arabamenning er ekki steypt í nákvæmlega sama far. Trúarbrögð eru ekki heldur ótvírætt einkenni. Þótt stærstur hluti araba aðhyllist íslam, er kristni gömul í löndum þeirra en reyndar fækkar því fólki hlutfallslega.
Giskað er á, að fjöldi araba nemi samtals allt að 300 – 350 milljónum manna. En þeir eiga heima í mjög mörgum löndum, og nákvæma tölu er ómögulegt að reikna.
Saga
Orðið arabar finnst fyrst notað um hóp af fólki fyrir langdrægt þrjú þúsund árum. Ýmsar skýringar eru gefnar á upphaflegri merkingu, einkum hirðingjar í eyðimörkum.
Þáttaskil urðu í sögu araba snemma á sjöundu öld, þegar Múhameð hóf að kenna ný trúarbrögð, sem fengu mikinn hljómgrunn á meðal þeirra. Í kjölfarið fylgdu landvinningar, og stórveldi risu. Þar á meðal var Ottómanveldið, sem stóð frá 1299 til 1922.
Menningaráhrif frá aröbum
Á miðöldum fór að gæta í Evrópu menningaráhrifa frá aröbum í vísindum. Þeir miðluðu meðal annars margvíslegri fornmenningu og arabískum tölum. Að einhverju leyti höfðu þeir einnig áhrif í myndlist, tónlist og bókmenntum.
Heimildir
- Grabois, Aryeh: The Illustrated Encyclopedia of Medieval Civilization, bls. 57 − 60, London 1980.
- Hitti, Philip Khûri: The Arabs – A Short History, Washington DC 1996 @ Google Books. Skoðað 14. október 2010.