Rotþró

Rotþró

Rotþró er tankur eða röð tanka sem hægja á flæði skólps og minnka magn fastra efna í skólpinu þar sem gegnumstreymi er ekki beint í gegnum tankinn. Óuppleyst efni skiljast frá vatninu á þann hátt að þyngri efnin setjast á botninn en fita og önnur léttari efni fljóta upp. Þannig myndast flotlag og botnlag.

Hlutverk rotþróar er að fella út föst efni, fleyta upp fitu, að stuðla að loftfirrtu niðurbroti á lífrænum efnum og að geyma botnfall (seyru). Skólpvatn rennur út úr þrónni og út í siturlögnina.

Lífræn efni, verða eftir í rotþrónni og byrja að rotna vegna örvera sem eru til staðar og brjóta efnin niður við loftfirrðar aðstæður á botni rotþróarinnar. Um fullkomna eyðingu er þó aldrei að ræða og með tímanum safnast fyrir í þrónni föst efni, svokölluð seyra, sem rotnar ekki. Í köldu loftslagi, eins og er á Íslandi, er hætt við að þessi lífrænu efni rotni hægar og uppsöfnun á seyru verði meiri. Ýmis þvotta- og hreinsiefni, einkum sótthreinsiefni, sem berast í rotþrær með frárennsli, geta dregið úr gerjun og rotnun, sérstaklega ef um óæskilegt magn af efnum er að ræða.

Neðst í rotþróm er botnlag eða seyra sem inniheldur þau efni sem falla til botns og þar fer mesta rotnunin fram. Efsta lagið er fljótandi yfirborðsskán eða froða sem í eru ýmis léttari efni, til dæmis fita og einnig smáagnir. Í flestum tilvikum harðnar yfirborðsskánin og því er nauðsynlegt að skólpinntakið sé fyrir neðan skánina. Á milli yfirborðsskánarinnar og botnlags er skólpvatnið sem berst milli hólfa í rotþrónni og síðan út úr þrónni og í siturlögnina.

Þriggja hólfa rotþrær gera mun meira gagn en þrær sem eru með færri hólfum. Þriggja hólfa rotþrær eru því nauðsynlegar á Íslandi en fleiri en þrjú hólf eru óþörf.

Í þriggja hólfa rotþróm lengist tíminn sem skólpið er í rotþrónni og við það fæst betri botnfelling á föstum efnum. Einnig veldur innstreymi í þróna minna umróti og truflun í seinni hólfunum þar sem fínni og léttari agnir skiljast frá. Þyngstu agnirnar falla til botns í fyrsta hólfi, það er meðal annars ástæðan fyrir því að fyrsta hólf er haft helmingi stærra að rúmmáli en hin tvö hólfin.