Hippókratesareiðurinn

Hippókratesareiðurinn er samviskueiður lækna sem talið er að hinn forngríski læknir Hippókrates hafi skrifað. Flestar sögulegar heimildir benda til þess að Hippókrates hafi fært hann í letur sjálfur, en það er einnig mögulegt að einhver af stúdentum hans hafi skrifað hann með hliðsjón af viðhorfi Hippókratesar til læknavísindanna - og síðan kennt eiðinn við hann. Hippókratesareiðurinn, eða læknaeiðurinn eins og hann er einnig kallaður, er siðferðilegur leiðarvísir fyrir lækna sem snýr aðallega að því að áminna þá um að óvirða ekki sjúklinginn, að þeir bregðist ekki trúnaði hans og komi eins fram við alla, óháð kyni eða kynþætti. Í upprunnalegri mynd sinni er hann dálítið litaður af klíkustarfsemi eins og því að aðeins synir lækna og þeirra nánustu skuli læra fræðin, svona eins og til að vernda fagið með því að takmarka kennsluna aðeins við þá sem hægt er að treysta fyrir leyndardóminum.

Íslenska útgáfan

Eiðurinn hefur tekið breytingum í áranna rás; sum atriði hafa horfið og önnur verið endurorðuð. Eiðurinn er því nokkuð mismunandi eftir löndum og jafnvel milli læknaskóla. Flestir læknaskólar láta þó nemendur sína skrifa undir einhverja útgáfu hans.Íslenska útgáfan af eiðnum var útfærð árið 1932 og rituð í sérstaka bók. Undir þau heitorð hafa nær allir læknar sem hafa útskrifast úr læknadeild Háskóla Íslands ritað nöfn sín.

Íslenska útgáfan af heitorði lækna hljómar svo:

Ég sem rita nafn mitt hér undir, lofa því og legg við drengskap minn að beita kunnáttu minni með fullri alúð og samviskusemi að láta mér ávallt annt um sjúklinga mína án manngreinarálits að gera mér far um að auka kunnáttu mína í læknafræðum að kynna mér og halda vandlega öll lög og fyrirmæli er lúta að störfum lækna

Upprunaleg útgáfa Hippókratesareiðsins

Upprunalega útgáfan er lítið notuð nú á dögum; þar er meðal annars höfðað til grískra guða og gert ráð fyrir að læknisfræði tilheyri körlum en ekki konum. Einnig eru læknar hvattir til andstöðu gegn fóstureyðingum, líknardauða og dauðarefsingum, málefni sem öll eru mjög umdeild í flestum vestrænum nútímasamfélögum. Eiðurinn var skrifaður á forngrísku en er til á íslensku í þýðingu Valdemars Steffensen og yngri þýðingu Kristínar Ólafsdóttur.