„Herúlar“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 9. desember 2012 kl. 23:26

Herúlar var austgermanskur þjóðflokkur sem fór frá Skandinavíu til Svartahafs á þriðju öld og herjaði á lönd í slóð Gota og í liði með þeim. Árið 267 börðust þeir með Gotum í Byzantíon, Spörtu og Aþenu. Rómverjar sigruðu þá í orustu árið 269 um Naissus sem er þar sem nú er Serbía. Á fjórðu öld voru þeir yfirbugaðir í orustu við Austgota og seinna við Húna. Þeir losnuðu undan yfirráðum Húna í bardaga um Nedao árið 454 og stofnuðu sitt eigið konungsríki. Árið 476 AD börðust þeir við hersveitir Rómúlusar Ágústulusar keisara Rómverja. Árið 508 voru þeir yfirbugaðir af Langbörðum og eru taldir hafa þá hörfað aftur til Skandinavíu. Samkvæmt frásögn gríska sagnaritarans Prokopiosar leitaði brot hinnar sigruðu Herúlaþjóðar til Noðurlanda og settist að við byggðir Gauta.

Barði Guðmundson telur að Íslendinga komna af Herúlum. Hann hefur sett fram skýringu á landnámi sem kölluð er Herúlakenningin. Barði telur að hluti Herúla hafi einnig blandast Dönum (Hálfdanir). Síðan hafi þeir flust til Vestur-Noregs og ráðið þar þangað til Haraldur hárfagri yfirbugaði þá í orustunni í Hafursfirði. Þá hafi meginhluti þeirra varð að hrökklast vestur um haf eða til Íslands. Barði bendir á að arfsagnir Herúlana og átrúnaður hafi aðeins geymst á Íslandi og að stjórnskipulag eins og Goðaveldið og önnur menningarleg einkenni á Íslandi séu öðruvísi en í Noregi á landnámsöld. Samkvæmt frásögn Snorra Sturlusonar í Heimskringlu komu Æsir frá Svartahafslöndum til Norðurlanda undir forystu 12 hofgoða.

Heimildir

Barði Guðmundsson, Uppruni Íslendinga (Reykjavík: Menningarsjóður, 1959).

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
 [[Mynd:Roman Empire 125.png|thumb|right|350px|Kort af Rómarveldi og þjóðflokkum í Evrópu AD 125 sem sýnir Herúlaþjóðflokkinn kominn til [[Danmörk|Danmerkur]].]]
-'''Herúlar''' var austgermanskur þjóðflokkur sem fór frá Skandinavíu til [[Svartahaf]]s á þriðju öld og herjaði á lönd í slóð [[Gotar|Gota]] og í liði með þeim. Árið [[267]] börðust þeir með Gotum í [[Byzantium]], [[Sparta|Spörtu]] og [[Aþena|Aþenu]].  Rómverjar sigruðu þá í orustu árið [[269]] um Naissus sem er þar sem nú er [[Serbía]]. Á fjórðu öld voru þeir yfirbugaðir í orustu við [[Austgotar|Austgota]] og seinna við [[Húnar|Húna]]. Þeir losnuðu undan yfirráðum Húna í bardaga um Nedao árið [[454]] og stofnuðu sitt eigið konungsríki. Árið [[476]] AD börðust þeir við hersveitir Rómúlusar Agústínusar keisara Rómverja.  Árið 508 voru þeir yfirbugaðir af [[Langbarðar|Langbörðum]] og eru taldir hafa þá hörfað aftur til Skandinavíu. Samkvæmt frásögn gríska sagnaritarans [[Prokopios]]ar leitaði brot hinnar sigruðu Herúlaþjóðar til Noðurlanda og settist að við byggðir Gauta.
+'''Herúlar''' var austgermanskur þjóðflokkur sem fór frá Skandinavíu til [[Svartahaf]]s á þriðju öld og herjaði á lönd í slóð [[Gotar|Gota]] og í liði með þeim. Árið [[267]] börðust þeir með Gotum í [[Byzantíon]], [[Sparta|Spörtu]] og [[Aþena|Aþenu]]. Rómverjar sigruðu þá í orustu árið [[269]] um Naissus sem er þar sem nú er [[Serbía]]. Á fjórðu öld voru þeir yfirbugaðir í orustu við [[Austgotar|Austgota]] og seinna við [[Húnar|Húna]]. Þeir losnuðu undan yfirráðum Húna í bardaga um Nedao árið [[454]] og stofnuðu sitt eigið konungsríki. Árið [[476]] AD börðust þeir við hersveitir Rómúlusar Ágústulusar keisara Rómverja.  Árið 508 voru þeir yfirbugaðir af [[Langbarðar|Langbörðum]] og eru taldir hafa þá hörfað aftur til Skandinavíu. Samkvæmt frásögn gríska sagnaritarans [[Prokopios]]ar leitaði brot hinnar sigruðu Herúlaþjóðar til Noðurlanda og settist að við byggðir Gauta.
 [[Barði Guðmundson]] telur að Íslendinga komna af Herúlum. Hann  hefur sett fram  skýringu á landnámi sem kölluð er [[Herúlakenningin]]. Barði telur að hluti Herúla  hafi einnig blandast Dönum (Hálfdanir). Síðan hafi þeir flust til Vestur-Noregs og ráðið þar þangað til [[Haraldur hárfagri]] yfirbugaði þá í orustunni í Hafursfirði. Þá hafi meginhluti þeirra varð að hrökklast vestur um haf eða til [[Ísland]]s. Barði bendir á að arfsagnir Herúlana og átrúnaður hafi aðeins geymst á Íslandi og  að stjórnskipulag  eins og [[Goðaveldið]]  og önnur  menningarleg einkenni  á Íslandi séu öðruvísi en í  Noregi á landnámsöld. Samkvæmt frásögn [[Snorri Sturluson |Snorra Sturlusonar]] í [[Heimskringla|Heimskringlu]] komu  [[Æsir]]  frá Svartahafslöndum til Norðurlanda undir forystu 12 hofgoða.
 == Heimildir ==
-* Barði Guðmundsson, Uppruni Íslendinga (1959 útg. Menningarsjóður)
+* Barði Guðmundsson, ''Uppruni Íslendinga'' (Reykjavík: Menningarsjóður, 1959).
 [[Flokkur:Germanskir þjóðflokkar]]