„Levkippos“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
rv |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Image:Leucippus.jpeg|thumb|right|170px|Levkippos]] |
|||
'''Levkippos''' eða '''Λευκιππος''' ([[5. öld f.Kr.]]) var upphafsmaður [[Eindahyggja|eindahyggjunnar]] eða atómismans í [[Grísk heimspeki|grískri heimspeki]], þ.e. þeirri [[kenning]]u að allt samanstandi af óforgengilegum ódeilanlegum [[Frumþáttur|frumþáttum]] sem kallast [[ódeili]] (eða atóm). |
|||
Ekkert af [[rit]]um Levkipposar er varðveitt, en kenningar hans eru varðveittar m.a. í ritum [[Nemandi|nemanda]] hans og [[Samstarfsmaður|samstarfsmanns]] [[Demókrítos]]ar frá [[Abdera|Abderu]] (Sjá grein um [[Demókrítos]] fyrir frekari umfjöllun um eindahyggjuna.) Í raun er ógerningur að benda með neinni vissu á efnisleg atriði sem Demókrítos og Levkippos voru ósammála um. |
|||
Levkippos fæddist í [[Míletos]] (sumar [[heimild]]ir segja í [[Elea|Eleu]] þar sem [[heimspeki]] hans var sögð tengjast kenningum heimspekinganna frá Eleu). Hann var samtímamaður [[Zenon frá Eleu|Zenons]] frá Eleu, [[Empedókles]]ar og [[Anaxagóras]]ar sem tilheyrðu jónísku heimspekihefðinni. Hann féll í skuggann af Demókrítosi sem setti eindahyggjuna fram á kerfisbundinn hátt og samkvæmt [[Díogenes Laertíos|Díogenesi Laertíosi]] (D.L., X. 7) [[Epikúros]] dró í efa að hann hefði verið til. Á hinn bóginn eigna [[Aristóteles]] og [[Þeófrastos]] honum skýrt og greinilega heiðurinn af því að hafa verið uphafsmaður eindahyggjunnar. |
|||
== Tengt efni == |
|||
*[[Demókrítos]] |
|||
*[[Eindahyggja]] |
|||
*[[Epikúros]] |
|||
*[[Forverar Sókratesar]] |
|||
== Tenglar == |
|||
* [http://plato.stanford.edu/entries/leucippus/ Grein um Levkippos] á [http://plato.stanford.edu Stanford Encyclopedia of Philosophy] |
|||
* [http://www.visindavefur.hi.is/svar.asp?id=5236 Grein um Demókrítos og Levkippos] á [http://www.visindavefur.hi.is Vísindavefnum] |
|||
[[Flokkur:Fjölhyggja]] |
|||
[[bg:Левкип]] |
|||
[[bn:লিউকিপ্পাস]] |
|||
[[bs:Leukip]] |
|||
[[ca:Leucip]] |
|||
[[de:Leukipp]] |
|||
[[en:Leucippus]] |
|||
[[eo:Leŭkipo (filozofo)]] |
|||
[[es:Leucipo de Mileto]] |
|||
[[eu:Leukippos]] |
|||
[[fi:Leukippos]] |
|||
[[fr:Leucippe]] |
|||
[[gd:Leucippus]] |
|||
[[hr:Leukip]] |
|||
[[hu:Leukipposz]] |
|||
[[it:Leucippo (filosofo)]] |
|||
[[ja:レウキッポス]] |
|||
[[nl:Leucippus]] |
|||
[[pl:Leucyp]] |
|||
[[pt:Leucipo de Mileto]] |
|||
[[ro:Leucip]] |
|||
[[ru:Левкипп]] |
|||
[[sk:Leukippos]] |
|||
[[sl:Levkip]] |
|||
[[sv:Leukippos]] |
|||
[[uk:Левкіпп (філософ)]] |
Útgáfa síðunnar 17. ágúst 2006 kl. 08:17
Levkippos eða Λευκιππος (5. öld f.Kr.) var upphafsmaður eindahyggjunnar eða atómismans í grískri heimspeki, þ.e. þeirri kenningu að allt samanstandi af óforgengilegum ódeilanlegum frumþáttum sem kallast ódeili (eða atóm).
Ekkert af ritum Levkipposar er varðveitt, en kenningar hans eru varðveittar m.a. í ritum nemanda hans og samstarfsmanns Demókrítosar frá Abderu (Sjá grein um Demókrítos fyrir frekari umfjöllun um eindahyggjuna.) Í raun er ógerningur að benda með neinni vissu á efnisleg atriði sem Demókrítos og Levkippos voru ósammála um.
Levkippos fæddist í Míletos (sumar heimildir segja í Eleu þar sem heimspeki hans var sögð tengjast kenningum heimspekinganna frá Eleu). Hann var samtímamaður Zenons frá Eleu, Empedóklesar og Anaxagórasar sem tilheyrðu jónísku heimspekihefðinni. Hann féll í skuggann af Demókrítosi sem setti eindahyggjuna fram á kerfisbundinn hátt og samkvæmt Díogenesi Laertíosi (D.L., X. 7) Epikúros dró í efa að hann hefði verið til. Á hinn bóginn eigna Aristóteles og Þeófrastos honum skýrt og greinilega heiðurinn af því að hafa verið uphafsmaður eindahyggjunnar.