„Maís“: Munur á milli breytinga
Luckas-bot (spjall | framlög) m r2.7.1) (Vélmenni: Bæti við: tt:Кукуруз |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 20: | Lína 20: | ||
Maís er mikilvæg fæðutegund, bæði sem mjöl, maískorn (kjarnar), [[poppkorn]] og fleira, en hann er einnig notaður í ýmiss konar iðnaðarframleiðslu, bæði á matvöru (olíu, sírópi og mörgu öðru), svo og í [[eldsneyti]] og aðrar iðnaðarvörur. |
Maís er mikilvæg fæðutegund, bæði sem mjöl, maískorn (kjarnar), [[poppkorn]] og fleira, en hann er einnig notaður í ýmiss konar iðnaðarframleiðslu, bæði á matvöru (olíu, sírópi og mörgu öðru), svo og í [[eldsneyti]] og aðrar iðnaðarvörur. |
||
Maís er eitt af undrum landbúnaðar. Maís, eins og við þekkjum hann í dag, er ræktaður úr náttúrulegri maísplöntu og villtu plöntunni Teosinte. |
|||
Erfðamengi maísplöntunar hefur verið raðgreint að mjög stórum hluta. Erfðamengi hennar er með um 32000 gen, sem er um 7000 fleiri en það sem finna má í erfðamengi mannsins. |
|||
Ef einhver hefur hug á að að leggja fyrir sig maís ræktun hefur fóðurblandan tekið saman eftirfarandi tillögur að áburði á maís: |
|||
Samkvæmt dönskum ráðleggingum er miðað við 145 kg köfnunarefnis (N), 35 kg fosfórs (P) og 160 kg kalís (K) á hvern hektara í maísrækt. Þá er nauðsynlegt að áburðurinn innihaldi bæði bór(B) og brennistein (S). Mjög gott er að nota búfjáráburð til þess að uppfylla snefilefnaþarfir en í kúamykju eru t.d. bæði bór og brennisteinn. |
|||
Nokkrar leiðir eru til þess að uppfylla þessar áburðarþarfir og í töflu hér fyrir neðan eru birtar tillögur að áburði á maís. Miðað er við að nota tegundir sem innihalda brennistein: |
|||
Áburður, skammtur á hektara N, kg P, kg K, kg |
|||
Kúamykja, 30 tonn |
|||
Græðir 5, 400 kg |
|||
Samtals: 84 |
|||
60 |
|||
144 21 |
|||
26 |
|||
47 108 |
|||
50 |
|||
158 |
|||
Fjölmóði 2, 600 kg |
|||
Kalíklóríð, 320 kg |
|||
Samtals: 144 |
|||
0 |
|||
144 34 |
|||
0 |
|||
34 0 |
|||
160 |
|||
160 |
|||
Kúamykja, 45 tonn |
|||
Fjölmóði 2, 80 kg |
|||
Samtals: 126 |
|||
19 |
|||
145 32 |
|||
5 |
|||
37 162 |
|||
0 |
|||
162 |
|||
Þessu til viðbótar er nauðsynlegt að bera á Bórax sem inniheldur 14,9% bór. Miða má við um 7-8 kg/ha með mykju en tvöfalt það magn þar sem ekki er borinn búfjáráburður á. |
|||
{{commons|Zea mays|maís}} |
{{commons|Zea mays|maís}} |
Útgáfa síðunnar 17. apríl 2012 kl. 11:28
Maís | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Maískvæmi
| ||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||
Zea mays L. |
Maís (fræðiheiti: Zea mays) er kornjurt sem fyrst var ræktuð í Mið-Ameríku og breiddist út víða um heim eftir að Evrópubúar komu þangað á 15. öld.
Maís er sú korntegund þar sem erfðabreytt afbrigði eru orðin stærstur hluti af heildaruppskerunni; árið 2009 voru 85% af öllum maís sem ræktaður er í Bandaríkjunum erfðabreytt afbrigði en maís er algengasta korntegundin þar í og ræktaður á 37% kornakra landsins. Um 40% af heimsuppskerunni eru ræktuð í Bandaríkjunum en önnur helstu maísræktarlönd eru Kína, Brasilía, Mexíkó, Indónesía, Indland og Frakkland.
Maís er mikilvæg fæðutegund, bæði sem mjöl, maískorn (kjarnar), poppkorn og fleira, en hann er einnig notaður í ýmiss konar iðnaðarframleiðslu, bæði á matvöru (olíu, sírópi og mörgu öðru), svo og í eldsneyti og aðrar iðnaðarvörur.
Maís er eitt af undrum landbúnaðar. Maís, eins og við þekkjum hann í dag, er ræktaður úr náttúrulegri maísplöntu og villtu plöntunni Teosinte.
Erfðamengi maísplöntunar hefur verið raðgreint að mjög stórum hluta. Erfðamengi hennar er með um 32000 gen, sem er um 7000 fleiri en það sem finna má í erfðamengi mannsins.
Ef einhver hefur hug á að að leggja fyrir sig maís ræktun hefur fóðurblandan tekið saman eftirfarandi tillögur að áburði á maís: Samkvæmt dönskum ráðleggingum er miðað við 145 kg köfnunarefnis (N), 35 kg fosfórs (P) og 160 kg kalís (K) á hvern hektara í maísrækt. Þá er nauðsynlegt að áburðurinn innihaldi bæði bór(B) og brennistein (S). Mjög gott er að nota búfjáráburð til þess að uppfylla snefilefnaþarfir en í kúamykju eru t.d. bæði bór og brennisteinn. Nokkrar leiðir eru til þess að uppfylla þessar áburðarþarfir og í töflu hér fyrir neðan eru birtar tillögur að áburði á maís. Miðað er við að nota tegundir sem innihalda brennistein:
Áburður, skammtur á hektara N, kg P, kg K, kg Kúamykja, 30 tonn Græðir 5, 400 kg Samtals: 84 60 144 21 26 47 108 50 158 Fjölmóði 2, 600 kg Kalíklóríð, 320 kg Samtals: 144 0 144 34 0 34 0 160 160 Kúamykja, 45 tonn Fjölmóði 2, 80 kg Samtals: 126 19 145 32 5 37 162 0 162
Þessu til viðbótar er nauðsynlegt að bera á Bórax sem inniheldur 14,9% bór. Miða má við um 7-8 kg/ha með mykju en tvöfalt það magn þar sem ekki er borinn búfjáráburður á.
Snið:Tengill ÚG
Snið:Tengill ÚG
Snið:Tengill ÚG
Snið:Tengill ÚG
Snið:Tengill ÚG