Vesturfrísnesku eyjarnar

Vesturfrísnesku eyjarnar (hollenska: Waddeneilanden) eru eyjaklasi í Vaðhafinu undan norðurströnd Hollands og tilheyra Hollandi. Aðaleyjarnar eru fimm og eru þær allar í byggð. Eyjarnar mynda beina línu við Austurfrísnesku eyjarnar, sem tilheyra Þýskalandi. Auk þeirra eru einnig til Norðurfrísnesku eyjarnar sem tilheyra Þýskalandi og Danmörku.

Jarðfræði

Eyjarnar mynduðust við hreyfingar sjávar, þannig að sandrif hlóðust upp í Vaðhafinu. Þessi rif stækkuðu með tímanum og náði gróður að skjóta þar rótum. Því liggja eyjarnar í beinni línu, nema Texel sem liggur frá norðaustri til suðvesturs. Sökum hafstrauma hreyfast eyjarnar smátt og smátt í austurátt, þ.e. það brotnar af þeim að vestan og hleðst á austurendann. Slíkar hreyfingar taka hins vegar langan tíma. Norðurströnd eyjanna er að mestu úr sandi, en suðurströndin úr leir. Þegar fjarar út koma víðáttumiklar leirur í ljós, þannig að hægt er að ganga marga kílómetra til suðurs, jafnvel allt til meginlandsins. Þar er boðið upp á gönguferð til eyjarinnar Schiermonnikoog með vönum leiðsögumanni. Á milli eyjanna eru sterkir straumar þar sem sjór þrýstist ýmist til norðurs þegar fjarar út, eða til suðurs þegar flæðir að.

Eyjarnar

Kort af Vesturfrísnesku eyjunum

Megineyjarnar eru fimm að tölu og eru allar í byggð. Auk þeirra eru smærri eyjar og rif sem flestar eru friðaðar vegna náttúrunnar. Þar verpa fuglar í stórum stíl og í mörgum þeirra kæpa selir. Eyjarnar tilheyra flestar héraðinu Fríslandi, nema Texel sem tilheyrir Norður-Hollandi. Listi yfir Vesturfrísnesku eyjarnar eftir stærð:

Röð	Eyja	Stærð í km2	Íbúafjöldi	Höfuðstaður
1	Texel	169	13.700	Den Burg
2	Terschelling	88	4.700	West-Terschelling
3	Ameland	60	3.500	Nes
4	Vlieland	40	1.100	Oost-Vlieland
5	Schiermonnikoog	39	990	Schiermonnikoog

Óbyggðar eyjar. Tölusetningin er af myndinni að ofan:

Tölusetning	Eyja/rif	Stærð
1	Noorderhaaks	4,5
2	Richel	1,5
3	Griend	0,82
4	Rif	-
5	Engelsmanplaat	6
6	Simonszand	0,5
7	Rottumerplaat	7,82
8	Rottumeroog	2,5

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Westfriesische Inseln“ á þýsku útgáfu Wikipedia. Sótt júní 2011.