„Katla“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Luckas-bot (spjall | framlög)
m r2.7.1) (robot Bæti við: ro:Vulcanul Katla Breyti: sq:Katla (Vullkan)
Luckas-bot (spjall | framlög)
m r2.7.1) (robot Bæti við: zh:卡特拉火山
Lína 55: Lína 55:
[[sv:Katla, Island]]
[[sv:Katla, Island]]
[[uk:Катла]]
[[uk:Катла]]
[[zh:卡特拉火山]]

Útgáfa síðunnar 2. desember 2011 kl. 06:26

Katla 1918
Mýrdalsjökull. Katla er undir Mýrdalsjökli.
Staðsetning Kötlueldstöðvarinnar í Mýrdalsjökli.
Katla er einnig kvenmannsnafnið Katla

Katla er eldstöð sem staðsett er undir Mýrdalsjökli á Íslandi. Katla er stór megineldstöð, ein af stærstu megineldstöðum landsins. Kötlueldstöðin er um 30 km í þvermál og rís hæst yfir 1400 m hæð yfir sjó. Í miðju eldstöðvarinnar er Kötluaskjan, um 100 ferkílómetrar að stærð og allt að 700 metra djúp. í henni er víðast 400-700 m þykkur ís. Askjan skiptist í þrjú vatnasvæði: vatnasvæði Kötlujökuls, Sólheimajökuls og Entujökuls.

Kötlugos hafa að meðaltali orðið á 40 til 80 ára fresti og hafa 16 eldgos verið skráð í eldstöðinni síðan menn settust að á Íslandi en þau eru þó líkast til fleiri eða að minnsta kosti 20 talsins.[1] Síðast gaus Katla árið 1918 og því eru miklar líkur á gosi á næstu árum. Katla er ein frægasta eldstöð á Íslandi og alræmd fyrir hinar miklu hamfarir sem fylgja í kjölfar eldgosanna. Við gos bráðnar jökulísinn ofan við gosopið og safnast leysingavatn fyrir undir jöklinum, þangað til að það brýst fram af miklu afli í gríðarlegu jökulhlaupi. Mikið magn af ís, ösku og aur berst með hlaupvatninu og eyðir það öllu sem verður í vegi þess. Mestallur Mýrdalsandur er einmitt myndaður í hinum miklum jökulhlaupum sem hafa orðið í kjölfar Kötlugosa og jökulflóða mögulega.

Tilvísanir

  1. EDS. „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn 21.4.2009. http://visindavefur.is/?id=51868. (Skoðað 23.4.2010).

Tengt efni

Tenglar

  • Vefmyndavél
  • „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn.
  • „Hvenær gýs Katla?“. Vísindavefurinn.
  • Eldstöðin Katla; grein í Morgunblaðinu 2004
  • „Um Kötlugjá og Mýrdalsjökul“; grein í Náttúrufræðingnum 1945
  • „Mestu vatnsflóð á jörðinni“; grein í Morgunblaðinu 2004
  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.