„Tómatur“: Munur á milli breytinga
Luckas-bot (spjall | framlög) m r2.7.1) (robot Bæti við: su:Tomat Breyti: ace:Truëng Tureuki |
Luckas-bot (spjall | framlög) m r2.7.1) (robot Bæti við: am:ቲማቲም Breyti: ku:Firengî |
||
Lína 36: | Lína 36: | ||
[[ab:Атомат]] |
[[ab:Атомат]] |
||
[[ace:Truëng Tureuki]] |
[[ace:Truëng Tureuki]] |
||
[[am:ቲማቲም]] |
|||
[[an:Solanum lycopersicum]] |
[[an:Solanum lycopersicum]] |
||
[[ang:Heortæppel]] |
[[ang:Heortæppel]] |
||
Lína 91: | Lína 92: | ||
[[kn:ಟೊಮೇಟೊ]] |
[[kn:ಟೊಮೇಟೊ]] |
||
[[ko:토마토]] |
[[ko:토마토]] |
||
[[ku: |
[[ku:Firengî]] |
||
[[la:Lycopersicum]] |
[[la:Lycopersicum]] |
||
[[lad:Tomat]] |
[[lad:Tomat]] |
Útgáfa síðunnar 7. október 2011 kl. 14:20
Tómatur | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ávextir tómataplöntu
| ||||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||||
Solanum lycopersicum Carolus Linnaeus |
Tómatur er ber tómatplöntu (fræðiheiti: Solanum lycopersicum) sem er einær jurt af náttskuggaætt. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 m há. Þótt tómatar séu ber litið til grasafræðinnar og þar af leiðandi undirflokkur ávaxta, eru þeir einnig flokkaðir sem grænmeti samkvæmt næringarfræðinni. Hugtakið „grænmeti“ er einungis hugtak í matargerð og því er tómatur bæði ber og grænmeti.
Um orðið tómatur
Tómaturinn kom fyrst til Evrópu með Spánverjum, en á spænsku heitir ávöxturinn tomate og sést fyrst nefndur á bókum árið 1532. Orðið tómatur er þó komið úr aztekísku en á því máli heitir ávöxturinn tómatl. Á ítölsku nefnist ávöxturinn pomadore, gullepli, en undir því nafni gekk ávöxturinn víða fyrst í stað. Af þeim sökum halda menn að tómatafbrigðið sem Evrópubúar kynntust fyrst hafi verið gult. Reynt var að nefna tómatinn á íslensku rauðaldin, en það nýyrði festist ekki við hann. [1]