„Friðarey“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m robot Breyti: ru:Фэйр-Айл; kosmetiske ændringer |
Tæmdi síðuna |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:FairisleJumperGreen.jpg|thumb|Hefðbundin prjónapeysa að hætti Fagureyinga.]] |
|||
'''Friðarey''', '''Fjárey''' eða '''Frjóey''' (''Fair Isle'' á ensku) (-1,53°AL, 59,53°NB) er lítil eyja undan [[Skotland]]i. Hún tilheyrir [[Norðureyjar|Norðureyjum]], liggur miðja vegu milli [[Orkneyjar|Orkneyja]] og [[Hjaltlandseyjar|Hjaltlandseyja]] og er talin stjórnsýslulega með hinum síðarnefndu. Eyjan er 4,8 km að lengd og 2,4 km að breidd, alls 5,61 km² að flatarmáli. Hæsti punktur eyjarinnar heitir Varðhæð (Ward Hill) og er 217 metrar á hæð, en háir [[klettur|klettar]] girða vesturströndina. Norðurhluti hennar er grýttur og [[Mýri|mýrlendur]], svo að flestir hinna 69 íbúa (skv. [[manntal]]i frá [[2001]]) búa á suðurhelmingnum. Íbúunum hefur fækkað til muna, en þeir voru nálægt 400 um aldamótin [[1900]]. Á eyjunni er [[skóli]], en hvorki [[krá]]r né [[Veitingastaður|veitingastaðir]]. |
|||
Friðarey var fyrst byggð á [[bronsöld]], þótt þar sé fátt landkosta fyrir utan gjöful fiskimið. Þar er fuglalíf mikið, og þykir eyjan vera með bestu stöðum í [[Evrópa|Evrópu]] til að skoða suma sjaldgæfa fugla. Fyrir utan fuglaskoðun er Friðarey einkum þekkt fyrir [[hannyrðir]], sérstaklega [[Prjónaskapur|prjónaskap]]. Tveir þriðju af rafmagninu sem eyjarskeggjar nota kemur frá [[Vindmylla|vindmyllum]]. Snemma árs [[2004]] hlaut Fagurey viðurkenningu sem „Fair Trade-eyja“ fyrir [[Sanngjarnir viðskiptahætti|sanngjarna viðskiptahætti]]. |
|||
Á Varðhæð var byggð [[ratsjá]]rstöð á árum [[Síðari heimsstyrjöld|Síðari heimsstyrjaldar]], og sjást ennþá rústir hennar. Einnig eru sýnilegar leifarnar af Heinkel He 111 [[flugvél]] sem brotlenti þar. Árið [[1970]] fannst flakið af ''El Gran Grifón'', flaggskipi [[Flotinn ósigrandi|Flotans ósigrandi]] sem [[Spánn|Spánverjar]] misstu þar árið [[1588]]. |
|||
== Samgöngur == |
|||
Í [[Lerwick]] á Hjaltlandseyjum er [[flugvöllur]] sem þjónar flugsamgöngum til Friðareyjar, en Loganair flýgur þangað tvisvar í viku frá [[maí]] til [[október]]. Ferjan „Good Shepherd IV“ („Góði hirðirinn IV“) siglir milli ennfremur Fagureyjar og [[Grútnes]]s. |
|||
== Tenglar == |
|||
* [http://www.fairisle.org.uk/ Heimasíða Friðareyjar] |
|||
* [http://www.fairislebirdobs.co.uk/ Heimasíða fuglaskoðunarstöðvar Friðareyjar] |
|||
* [http://www.originart.eu/shetland/south/fairisle/fair_map.html Myndir frá Friðarey] |
|||
* [http://www.beaellisknitwear.com/images/enlarged/book49.jpg Um prjónaskap á Friðarey] |
|||
[[Flokkur:Hjaltlandseyjar]] |
|||
[[Flokkur:Norðureyjar]] |
|||
[[Flokkur:Skotland]] |
|||
[[Flokkur:Bretlandseyjar]] |
|||
[[Flokkur:Landafræði]] |
|||
[[als:Fair Isle]] |
|||
[[cy:Fair Isle]] |
|||
[[da:Fair Isle]] |
|||
[[de:Fair Isle]] |
|||
[[en:Fair Isle]] |
|||
[[es:Fair Isle]] |
|||
[[fi:Fair Isle]] |
|||
[[fo:Fair Isle]] |
|||
[[fr:Fair Isle]] |
|||
[[fy:Fair Isle]] |
|||
[[gd:Fara]] |
|||
[[hu:Fair Isle]] |
|||
[[it:Isola di Fair]] |
|||
[[ja:フェア島]] |
|||
[[nn:Fair Isle]] |
|||
[[no:Fair Isle]] |
|||
[[pt:Ilha de Fair]] |
|||
[[ru:Фэйр-Айл]] |
|||
[[sv:Fair Isle]] |
|||