Katla

Katla 1918

Mýrdalsjökull. Katla er undir Mýrdalsjökli.

Staðsetning Kötlueldstöðvarinnar í Mýrdalsjökli.

Katla er einnig kvenmannsnafnið Katla

Katla er eldstöð sem staðsett er undir Mýrdalsjökli á Íslandi. Katla er stór megineldstöð, ein af stærstu megineldstöðum landsins. Kötlueldstöðin er um 30 km í þvermál og rís hæst yfir 1400 m hæð yfir sjó. Í miðju eldstöðvarinnar er Kötluaskjan, um 100 ferkílómetrar að stærð og allt að 700 metra djúp. í henni er víðast 400-700 m þykkur ís. Askjan skiptist í þrjú vatnasvæði: vatnasvæði Kötlujökuls, Sólheimajökuls og Entujökuls.

Kötlugos hafa að meðaltali orðið á 40 til 80 ára fresti og hafa 16 eldgos verið skráð í eldstöðinni síðan menn settust að á Íslandi en þau eru þó líkast til fleiri eða að minnsta kosti 20 talsins. Síðast gaus Katla árið 1918 og því eru miklar líkur á gosi á næstu árum. Katla er ein frægasta eldstöð á Íslandi og alræmd fyrir hinar miklu hamfarir sem fylgja í kjölfar eldgosanna. Við gos bráðnar jökulísinn ofan við gosopið og safnast leysingavatn fyrir undir jöklinum, þangað til að það brýst fram af miklu afli í gríðarlegu jökulhlaupi. Mikið magn af ís, ösku og aur berst með hlaupvatninu og eyðir það öllu sem verður í vegi þess. Mestallur Mýrdalsandur er einmitt myndaður í hinum miklum jökulhlaupum sem hafa orðið í kjölfar Kötlugosa og jökulflóða mögulega.

Tengt efni

• Kötlugos

Tenglar

• Vefmyndavél
• „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn.
• „Hvenær gýs Katla?“. Vísindavefurinn.
• Eldstöðin Katla; grein í Morgunblaðinu 2004

  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.