Tómatur

Tómatur
Ávextir tómataplöntu
Vísindaleg flokkun
Ríki: Plönturíki (Plantae) Undirríki: Æðplöntur (Tracheobionta) Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta) Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida) Undirflokkur: Asteridae Ættbálkur: Kartöflubálkur (Solanales) Ætt: Náttskuggaætt (Solanaceae) Ættkvísl: Náttskuggar (Solanum) Tegund: S. lycopersicum
Tvínefni
Solanum lycopersicum Carolus Linnaeus

Tómatur er ber tómatplöntu (fræðiheiti: Solanum lycopersicum) sem er einær jurt af náttskuggaætt. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 m há. Þótt tómatar séu ber litið til grasafræðinnar og þar af leiðandi undirflokkur ávaxta, eru þeir einnig flokkaðir sem grænmeti samkvæmt næringarfræðinni. Hugtakið „grænmeti“ er einungis hugtak í matargerð og því er tómatur bæði ber og grænmeti.

Um orðið tómatur

Tómaturinn kom fyrst til Evrópu með Spánverjum, en á spænsku heitir ávöxturinn tomate og sést fyrst nefndur á bókum árið 1532. Orðið tómatur er þó komið úr aztekísku en á því máli heitir ávöxturinn tómatl. Á ítölsku nefnist ávöxturinn pomadore, gullepli, en undir því nafni gekk ávöxturinn víða fyrst í stað. Af þeim sökum halda menn að tómatafbrigðið sem Evrópubúar kynntust fyrst hafi verið gult. Reynt var að nefna tómatinn á íslensku rauðaldin, en það nýyrði festist ekki við hann.

Tengill

„Hvort er tómatur ávöxtur eða grænmeti?“. Vísindavefurinn.