„James Clerk Maxwell“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ptbotgourou (spjall | framlög)
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
[[Mynd:James Clerk Maxwell.jpg|thumb|James Clerk Maxwell]]
[[Mynd:James Clerk Maxwell.jpg|thumb|James Clerk Maxwell]]

'''James Clerk Maxwell''' ([[13. júní]] [[1831]] – [[5. nóvember]] [[1879]]) var [[skotland|skoskur]] [[stærðfræðingur]] og [[eðlisfræðingur]]. Hann er þekktastur fyrir að hafa sameinað [[rafkraftur|raf]]- og [[segulkraftur|segulkraftana]] í safn fjögurra [[jafna]] sem saman kallast [[jöfnur Maxwells]]. Einnig er hann frægur fyrir að hafa komið með [[tölfræði]]lega lýsingu á [[kvikfræði]]legri hegðun [[atóm]]a í formi [[Maxwelldreifing]]arinnar.
'''James Clerk Maxwell''' ([[13. júní]] [[1831]] – [[5. nóvember]] [[1879]]) var [[skotland|skoskur]] [[stærðfræðingur]] og [[eðlisfræðingur]]. Hann er þekktastur fyrir að hafa sameinað [[rafkraftur|raf]]- og [[segulkraftur|segulkraftana]] í safn fjögurra [[jafna]] sem saman kallast [[jöfnur Maxwells]]. Einnig er hann frægur fyrir að hafa komið með [[tölfræði]]lega lýsingu á [[kvikfræði]]legri hegðun [[atóm]]a í formi [[Maxwelldreifing]]arinnar.


Uppgötvanir Maxwells höfðu mikil áhrif á nútímaeðlisfræði og lögðu t.d. grundvöllinn að [[takmarkaða afstæðiskenningin|sértæku afstæðiskenningunni]] og [[skammtafræði]]nni. Maxwell er einnig þekktur fyrir að hafa tekið fyrstu [[litljósmynd]]ina árið 1861.
Uppgötvanir Maxwells höfðu mikil áhrif á nútímaeðlisfræði og lögðu til dæmis grundvöllinn að [[takmarkaða afstæðiskenningin|sértæku afstæðiskenningunni]] og [[skammtafræði]]nni. Maxwell er einnig þekktur fyrir að hafa tekið fyrstu [[litljósmynd]]ina árið 1861.


Nánast allur ferill Maxwell var við [[Cambridge-háskóli|Cambridge-háskóla]], þar sem hann byggði rannsóknir sínar oftar en ekki á miklum stærðfræðihæfileikum, sérstaklega á sviði [[rúmfræði]] og [[algebra|algebru]]. Með þessa kunnáttu að vopni gat Maxwell sýnt fram á að [[rafsvið|raf]]- og [[segulsvið]] ferðast um rúmið í formi bylgna á föstum [[ljóshraði|hraða ljóssins]]. Loks árið 1961 birti Maxwell grein í fjórum hlutum í tímaritinu ''Philosophical Magazine'' sem nefndist [http://www.vacuum-physics.com/Maxwell/maxwell_oplf.pdf ''On Physical Lines of Force''], þar sem í fyrsta skipti kom fram sú kenning að ljós sé bylgjuhreyfing í sama miðli og er orsökin fyrir rafmagni og segulmagni.
Nánast allur ferill Maxwell var við [[Cambridge-háskóli|Cambridge-háskóla]], þar sem hann byggði rannsóknir sínar oftar en ekki á miklum stærðfræðihæfileikum, sérstaklega á sviði [[rúmfræði]] og [[algebra|algebru]]. Með þessa kunnáttu að vopni gat Maxwell sýnt fram á að [[rafsvið|raf]]- og [[segulsvið]] ferðast um rúmið í formi bylgna á föstum [[ljóshraði|hraða ljóssins]]. Loks árið 1961 birti Maxwell grein í fjórum hlutum í tímaritinu ''Philosophical Magazine'' sem nefndist [http://www.vacuum-physics.com/Maxwell/maxwell_oplf.pdf ''On Physical Lines of Force''], þar sem í fyrsta skipti kom fram sú kenning að ljós sé bylgjuhreyfing í sama miðli og er orsökin fyrir rafmagni og segulmagni.
Lína 9: Lína 8:
Maxwell er álitinn af mörgum - sérstaklega innan eðlisfræðinnar - vera sá vísindamaður 19. aldar sem mest áhrif hafði á 20. aldar eðlisfræði. Framlög hans til eðlisfræðinnar eru af mörgum talin mega setja til jafns við framlög [[Isaac Newton|Newtons]] og [[Albert Einstein|Einsteins]]. Árið 1931 á aldarafmæli Maxwells lýsti Albert Einstein verkum Maxwells sem „þeim mikilvægustu og þeim sem mestan ávöxt hafa borið síðan Newton var uppi“.
Maxwell er álitinn af mörgum - sérstaklega innan eðlisfræðinnar - vera sá vísindamaður 19. aldar sem mest áhrif hafði á 20. aldar eðlisfræði. Framlög hans til eðlisfræðinnar eru af mörgum talin mega setja til jafns við framlög [[Isaac Newton|Newtons]] og [[Albert Einstein|Einsteins]]. Árið 1931 á aldarafmæli Maxwells lýsti Albert Einstein verkum Maxwells sem „þeim mikilvægustu og þeim sem mestan ávöxt hafa borið síðan Newton var uppi“.


== Tenglar ==
{{Stubbur|æviágrip}}
* {{Vísindavefurinn|59523|Hver var James Clerk Maxwell og hvert var framlag hans til vísindanna?}}


{{DEFAULTSORT:Maxwell, James Clerk}}
{{DEFAULTSORT:Maxwell, James Clerk}}
{{fd|1831|1879}}

[[Flokkur:Skoskir eðlisfræðingar]]
[[Flokkur:Skoskir eðlisfræðingar]]
[[Flokkur:Skoskir stærðfræðingar]]
[[Flokkur:Skoskir stærðfræðingar]]
{{fd|1831|1879}}


{{Tengill GG|de}}
{{Tengill GG|de}}

Útgáfa síðunnar 2. maí 2011 kl. 02:37

James Clerk Maxwell

James Clerk Maxwell (13. júní 18315. nóvember 1879) var skoskur stærðfræðingur og eðlisfræðingur. Hann er þekktastur fyrir að hafa sameinað raf- og segulkraftana í safn fjögurra jafna sem saman kallast jöfnur Maxwells. Einnig er hann frægur fyrir að hafa komið með tölfræðilega lýsingu á kvikfræðilegri hegðun atóma í formi Maxwelldreifingarinnar.

Uppgötvanir Maxwells höfðu mikil áhrif á nútímaeðlisfræði og lögðu til dæmis grundvöllinn að sértæku afstæðiskenningunni og skammtafræðinni. Maxwell er einnig þekktur fyrir að hafa tekið fyrstu litljósmyndina árið 1861.

Nánast allur ferill Maxwell var við Cambridge-háskóla, þar sem hann byggði rannsóknir sínar oftar en ekki á miklum stærðfræðihæfileikum, sérstaklega á sviði rúmfræði og algebru. Með þessa kunnáttu að vopni gat Maxwell sýnt fram á að raf- og segulsvið ferðast um rúmið í formi bylgna á föstum hraða ljóssins. Loks árið 1961 birti Maxwell grein í fjórum hlutum í tímaritinu Philosophical Magazine sem nefndist On Physical Lines of Force, þar sem í fyrsta skipti kom fram sú kenning að ljós sé bylgjuhreyfing í sama miðli og er orsökin fyrir rafmagni og segulmagni.

Maxwell er álitinn af mörgum - sérstaklega innan eðlisfræðinnar - vera sá vísindamaður 19. aldar sem mest áhrif hafði á 20. aldar eðlisfræði. Framlög hans til eðlisfræðinnar eru af mörgum talin mega setja til jafns við framlög Newtons og Einsteins. Árið 1931 á aldarafmæli Maxwells lýsti Albert Einstein verkum Maxwells sem „þeim mikilvægustu og þeim sem mestan ávöxt hafa borið síðan Newton var uppi“.

Tenglar

  • „Hver var James Clerk Maxwell og hvert var framlag hans til vísindanna?“. Vísindavefurinn.

Snið:Tengill GG