„Tómatur“: Munur á milli breytinga
Ptbotgourou (spjall | framlög) m r2.6.5) (robot Bæti við: udm:Помидор |
m r2.6.3) (robot Bæti við: ab:Атомат |
||
Lína 34: | Lína 34: | ||
{{Tengill GG|es}} |
{{Tengill GG|es}} |
||
[[ |
[[ab:Атомат]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ace:Truëng Tureuki]] |
[[ace:Truëng Tureuki]] |
||
[[an:Solanum lycopersicum]] |
[[an:Solanum lycopersicum]] |
||
Lína 72: | Lína 69: | ||
[[ga:Tráta]] |
[[ga:Tráta]] |
||
[[gan:番茄]] |
[[gan:番茄]] |
||
[[gd:Tomàto]] |
|||
[[gl:Tomate]] |
[[gl:Tomate]] |
||
[[gv:Traase]] |
[[gv:Traase]] |
||
Lína 90: | Lína 88: | ||
[[kn:ಟೊಮೇಟೊ]] |
[[kn:ಟೊಮೇಟೊ]] |
||
[[ko:토마토]] |
[[ko:토마토]] |
||
⚫ | |||
[[la:Lycopersicum]] |
[[la:Lycopersicum]] |
||
[[lad:Tomat]] |
[[lad:Tomat]] |
||
Lína 145: | Lína 144: | ||
[[zh:番茄]] |
[[zh:番茄]] |
||
[[zh-min-nan:Kam-á-bi̍t]] |
[[zh-min-nan:Kam-á-bi̍t]] |
||
⚫ | |||
[[zu:Utamatisi]] |
[[zu:Utamatisi]] |
Útgáfa síðunnar 20. febrúar 2011 kl. 21:15
Tómatur | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ávextir tómataplöntu
| ||||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||||
Solanum lycopersicum Carolus Linnaeus |
Tómatur er ber tómatplöntu (fræðiheiti: Solanum lycopersicum) sem er einær jurt af náttskuggaætt. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 m há. Þótt tómatar séu ber litið til grasafræðinnar og þar af leiðandi undirflokkur ávaxta, eru þeir einnig flokkaðir sem grænmeti samkvæmt næringarfræðinni. Hugtakið „grænmeti“ er einungis hugtak í matargerð og því er tómatur bæði ber og grænmeti.
Um orðið tómatur
Tómaturinn kom fyrst til Evrópu með Spánverjum, en á spænsku heitir ávöxturinn tomate og sést fyrst nefndur á bókum árið 1532. Orðið tómatur er þó komið úr aztekísku en á því máli heitir ávöxturinn tómatl. Á ítölsku nefnist ávöxturinn pomadore, gullepli, en undir því nafni gekk ávöxturinn víða fyrst í stað. Af þeim sökum halda menn að tómatafbrigðið sem Evrópubúar kynntust fyrst hafi verið gult. Reynt var að nefna tómatinn á íslensku rauðaldin, en það nýyrði festist ekki við hann. [1]