„Brostrup Giedde“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 8. febrúar 2011 kl. 19:34

Brostrup Giedde, Gjedde eða Gedde (um 1560 – 18. mars 1614) var danskur aðalsmaður sem var hirðstjóri (höfuðsmaður) á Íslandi 1595-1597.

Hann var fæddur í Tommerup á Skáni og var af dönskum háaðli, sonur Knud Giedde, sem dó þegar drengurinn var ungur, og Margarethe Ulfeldt. Móðirin fór að ástunda léttúðugt líferni eftir að hún varð ekkja, var lokuð inni af ættingjum en síðan sleppt en þegar hún lét sér ekki segjast var syninum fyrirskipað árið 1578 að láta múra hana inni í Tommerup fyrir lífstíð („at lade Moderen indemure, selv overvære Indmuringen og befale ham at holde hende indmuret hendes Livstid efter den derom gjorte Skik"). Við þessu varð Giedde og dó móðir hans innimúruð 22 árum síðar, 22. mars árið 1600.

Hann var skipaður hirðstjóri á Íslandi 1595, var kominn til Bessastaða 18. júní og var á Alþingi um sumarið. Hann sigldi utan um haustið en kom aftur árið eftir og var þá á Alþingi. Johann Bockholt tók svo við embættinu öðru sinni árið eftir en Giedde varð höfuðsmaður á Gotlandi árið 1608 og gegndi því embætti til dauðadags.

Kona Giedde (gift 1585) var Dorthe Pallesdatter Ulfeldt (1564-1600). Einn sonur þeirra, Ove Gjedde, fór fyrir landvinningaleiðangri Dana til Indlands árið 1618 og stofnaði nýlenduna í Trankebar. Hann var síðar gerður að ríkisaðmírál.

Heimildir

Safn til sögu Íslands. 2. bindi, Kaupmannahöfn 1886.
„Ættfræðiupplýsingar á www.finnholbek.dk, skoðað 8. febrúar 2010“.

Fyrirrennari:
Henrik Krag

Hirðstjóri
(1595 – 1597)

Eftirmaður:
Johann Bockholt

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
 [[Mynd:Tommerup Ove Gjedde.JPG|thumb|right|Skjaldarmerki Ove Gjedde, sonar Brostrup, í Tommerup á Skáni.]]
-'''Brostrup Giedde''', '''Gjedde''' eða '''Gedde''' (um [[1560]] – [[18. mars]] [[1618]]) var danskur [[aðalsmaður]] sem var [[hirðstjóri]] (höfuðsmaður) á Íslandi [[1595]]-[[1597]].
+'''Brostrup Giedde''', '''Gjedde''' eða '''Gedde''' (um [[1560]] – [[18. mars]] [[1614]]) var danskur [[aðalsmaður]] sem var [[hirðstjóri]] (höfuðsmaður) á Íslandi [[1595]]-[[1597]].
 Hann var fæddur í [[Tommerup]] á [[Skánn|Skáni]] og var af dönskum háaðli, sonur Knud Giedde, sem dó þegar drengurinn var ungur, og Margarethe Ulfeldt. Móðirin fór að ástunda léttúðugt líferni eftir að hún varð ekkja, var lokuð inni af ættingjum en síðan sleppt en þegar hún lét sér ekki segjast var syninum fyrirskipað árið 1578 að láta múra hana inni í Tommerup fyrir lífstíð („at lade Moderen indemure, selv overvære Indmuringen og befale ham at holde hende indmuret hendes Livstid efter den derom gjorte Skik"). Við þessu varð Giedde og dó móðir hans innimúruð 22 árum síðar, 22. mars árið 1600.
-Hann var skipaður hirðstjóri á Íslandi 1595, var kominn til [[Bessastaðir|Bessastaða]] 18. júní og var á [[Alþingi]] um sumarið. Hann sigldi utan um haustið en kom aftur árið eftir og var þá á Alþingi. [[Johann Bockholt]] tók svo við embættinu öðru sinni árið eftir en Giedde varð höfuðsmaður á [[Gotland]]i árið [[1608]] og gegndi því embætti til [[1614]].
+Hann var skipaður hirðstjóri á Íslandi 1595, var kominn til [[Bessastaðir|Bessastaða]] 18. júní og var á [[Alþingi]] um sumarið. Hann sigldi utan um haustið en kom aftur árið eftir og var þá á Alþingi. [[Johann Bockholt]] tók svo við embættinu öðru sinni árið eftir en Giedde varð höfuðsmaður á [[Gotland]]i árið [[1608]] og gegndi því embætti til dauðadags.
 Kona Giedde (gift 1585) var Dorthe Pallesdatter Ulfeldt (1564-1600). Einn sonur þeirra, [[Ove Gjedde]], fór fyrir landvinningaleiðangri Dana til [[Indland]]s árið 1618 og stofnaði nýlenduna í [[Trankebar]]. Hann var síðar gerður að ríkisaðmírál.
@@ Lína 24: / Lína 24: @@
 [[Flokkur:Danskir aðalsmenn|Giedde, Brostrup]]
 [[Flokkur:Hirðstjórar á Íslandi|Giedde, Brostrup]]
-{{de|1618|Giedde, Brostrup}}
+{{de|1614|Giedde, Brostrup}}