Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1994

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1994 var í 15. sinn sem heimsmeistaramótið var haldið. Keppnin var haldin í Bandaríkjunum 17. júní til 17. júlí árið 1994.

Val á gestgjöfum[breyta | breyta frumkóða]

Auk Bandaríkjanna sóttust Brasilía og Marokkó eftir að halda keppnina. Þegar atkvæði voru greidd þann 4. júlí 1988 þurfti einungis eina umferð þar sem Bandaríkin fengu rétt rúmlega helming atkvæða. Á þeim tímapunkti höfðu Bandaríkin ekki komist í úrlsitakeppni HM frá því í Brasilíu 1950, en FIFA batt miklar vonir við að keppnin gæti aukið áhuga á íþróttinni í landinu. Jákvæðar undirtektir Bandaríkjamanna við knattspyrnu á ÓL 1984 höfðu einnig áhrif á ákvörðunina.

Meðal skilyrða Alþjóðaknattspyrnusambandsins fyrir því að mótið færi fram í Bandaríkjunum var að komið yrði á laggirnar atvinnudeildarkeppni. Bandaríska úrvalsdeildin hóf göngu sína árið 1996. Öllum hugmyndum um að gera breytingar á reglunum til að auka áhuga bandarískra áhorfenda, s.s. að stækka mörkin eða taka upp aukaleikhlé var sópað út af borðinu.

Undankeppni[breyta | breyta frumkóða]

Forkeppnin hófst 21. mars 1992 og lauk þann 17. nóvember 1993. Júgóslavíu var vikið úr keppni vegna borgarastyrjaldar í landinu og Síle var enn í keppnisbanni eftir að hafa reynt að sviðsetja meiðsli markvarðar síns í forkeppni HM fjórum árum fyrr. Ekkert bresku landanna fjögurra komst í úrslitin en landslið Írlands var í fyrsta sinn með í úrslitum. Óvæntast var þó að Frakkar, Evrópumeistarar 1984 og gestgjafar næstu Heimsmeistarakeppni máttu sitja heima á kostnað búlgarska liðsins.

Þátttökulið[breyta | breyta frumkóða]

24 þjóðir mættu til leiks frá fimm heimsálfum.

Leikvangar[breyta | breyta frumkóða]

Pasadena, California (Los Angeles)	Stanford, California (San Francisco)	Pontiac, Michigan (Detroit)
Stanford Stadium	Pontiac Silverdome	Giants Stadium
Áhorfendur: 84,147	Áhorfendur: 77,557	Áhorfendur: 76,322

East Rutherford, New Jersey (New York/New Jersey)	Dallas, Texas	Chicago, Illinois
Rose Bowl	Cotton Bowl	Soldier Field
Áhorfendur: 94,194	Áhorfendur: 64,000	Áhorfendur: 63,160

Orlando, Florida	Foxborough, Massachusetts (Boston)	Washington, D.C.
Citrus Bowl	Foxboro Stadium	Robert F. Kennedy Memorial Stadium
Áhorfendur: 62,387	Áhorfendur: 54,456	Áhorfendur: 53,121

Lukkudýr[breyta | breyta frumkóða]

Hundurinn Striker var valinn sem lukkudýr keppninnar. Það var hundur með mannlega eiginleika í knattspyrnubúningi í bandarísku fánalitunum. Striker var hannaður af teiknurum Warner Bros.

Keppnin[breyta | breyta frumkóða]

Riðlakeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var í sex riðlum, hverjum með fjórum keppnisliðum. Tvö efstu liðin fóru í 16-liða úrslit, auk þeirra fjögurra liða í þriðja sæti sem bestum árangri náðu.

Riðill A[breyta | breyta frumkóða]

Þrjú lið komust áfram úr A-riðlinum, en ekki þó kólumbíska landsliðið sem talið hafði verið líklegt til stórafreka í keppninni. 2:0 sigur þeirra á Svisslendingum í lokaleiknum dugði ekki til þar sem Rúmenar unu heimamenn á sama tíma og skutust þannig af botninum og upp í efsta sætið. Það varpaði skugga á mótið að Kólumbíumaðurinn Andrés Escobar sem skoraði sjálfsmark í fyrsta leik var myrtur í heimalandi sínu þegar heim var komið.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Rúmenía	3	2	0	1	5	5	0	6
2	Sviss	3	1	1	1	5	4	+1	4
3	Bandaríkin	3	1	1	1	3	3	0	4
4	Kólumbía	3	1	0	2	4	5	-1	3

18. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Bandaríkin 1 : 1 Sviss

18. júní - Rose Bowl, Pasadena

Kólumbía 1 : 3 Rúmenía

22. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Rúmenía 1 : 4 Sviss

22. júní - Rose Bowl, Pasadena

Bandaríkin 2 : 1 Kólumbía

26. júní - Stanford Stadium, Stanford

Sviss 0 : 2 Kólumbía

26. júní - Rose Bowl, Pasadena

Bandaríkin 0 : 1 Rúmenía

Riðill B[breyta | breyta frumkóða]

Brasilíumenn fóru vandræðalítið upp úr riðlinum og þurftu einungis jafntefli í lokaleiknum við Svía eftir að hafa unnið tvo fyrstu leikina. Oleg Salenko kom Rússum yfir í leiknum við Svía en Skandinavarnir svöruðu með þremur mörkum, sem gerði út um vonir Rússa í keppninni. Þeir náðu þó að bjarga andlitinu með 6:1 stórsigri á Kamerún í lokaleiknum þar sem Salenko setti nýtt met á HM með því að skora fimm mörk. Kamerún endaði því á botninum með eitt stig, sem voru sár vonbrigði fyrir spútniklið keppninnar fjórum árum fyrr.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Brasilía	3	2	1	0	6	1	+5	7
2	Svíþjóð	3	1	2	0	6	4	+2	5
3	Rússland	3	1	0	2	7	6	+1	3
4	Kamerún	3	0	1	2	3	11	-8	1

19. júní - Rose Bowl, Pasadena

Bandaríkin 2 : 2 Svíþjóð

20. júní - Stanford Stadium, Stanford

Kólumbía 2 : 0 Rússland

24. júní - Stanford Stadium, Stanford

Rúmenía 3 : 0 Kamerún

24. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Bandaríkin 3 : 1 Rússland

28. júní - Stanford Stadium, Stanford

Rússland 6 : 1 Kamerún

28. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Brasilía 1 : 1 Svíþjóð

Riðill C[breyta | breyta frumkóða]

Þjóðverjar unnu Bólivíu í opnunarleik keppninnar, 1:0. Sama dag komu Suður-Kóreumenn verulega á óvart með því að ná jafntefli gegn Spánverjum þrátt fyrir að hafa verið 2:0 undir þegar fimm mínútur voru eftir af venjulegum leiktíma. Litlu mátti muna að Asíubúarnir endurtækju afrekið í lokaleiknum gegn Þýskalandi, þar sem Þjóðverjar komust í 3:0 en leiknum lauk 3:2 og evrópsku liðin tvö komust áfram í næstu umferð.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Þýskaland	3	2	1	0	5	3	+2	7
2	Spánn	3	1	2	0	6	4	+2	5
3	Suður-Kórea	3	0	2	1	4	5	-1	2
4	Bólivía	3	0	1	2	1	4	-3	1

17. júní - Rose Bowl, Pasadena

Þýskaland 1 : 0 Bólivía

17. júní - Stanford Stadium, Stanford

Spánn 2 : 2 Suður-Kórea

21. júní - Stanford Stadium, Stanford

Þýskaland 1 : 1 Spánn

23. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Suður-Kórea 0 : 0 Bólivía

27. júní - Stanford Stadium, Stanford

Bólivía 1 : 3 Spánn

27. júní - Pontiac Silverdome, Pontiac

Þýskaland 3 : 2 Suður-Kórea

Riðill D[breyta | breyta frumkóða]

Argentínumenn voru af mörgum taldir sigurstranglegasta lið keppninnar og byrjuðu þeir með látum í 4:0 sigri á Grikkjum og því næst 2:1 sigri á Nígeríu, sem vakið hafði athygli fyrir stórsigur sinn á Búlgörum í fyrsta leik. Draumurinn breyttist snögglega í martröð þegar fyrirliðinn Diego Maradona féll á lyfjaprófi. Vængbrotnir Argenínumennirnir töpuðu lokaleiknum gegn Búlgörum og máttu sætta sig við þriðja sætið í riðlinum á jafnmörgum stigum en lakara markahlutfalli og innbyrðisviðureignum en Búlgarir og Nígeríumenn. Öll þrjú liðin komust þó áfram í næstu umferð.

Sæti	Lið	L	U	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Nígería	3	2	1	6	2	+4	6
2	Búlgaría	3	2	1	6	3	+3	6
3	Argentína	3	2	1	6	3	+3	6
4	Grikkland	3	0	3	0	10	-10	0

21. júní - Foxboro Stadium, Foxborough

Argentína 4 : 0 Grikkland

21. júní - Cotton Bowl, Dallas

Nígería 3 : 0 Búlgaría

25. júní - Foxboro Stadium, Foxborough

Argentína 2 : 1 Nígería

26. júní - Soldier Field, Chicago

Búlgaría 4 : 0 Grikkland

30. júní - Cotton Bowl, Dallas

Argentína 0 : 2 Búlgaría

30. júní - Foxboro Stadium, Foxborough

Grikklands 0 : 2 Nígería

Riðill E[breyta | breyta frumkóða]

Átta mörk voru skoruð í leikjunum sex í E-riðli, sem lauk á þann hátt að öll liðin fjögur luku keppni með jafnmörg stig. Því þurfti að horfa til markatölu og innbyrðisleikja. Mexíkó, sem tapaði fyrir Noregi í fyrsta leik, fékk toppsætið út á flest mörk skoruð. Írar og Ítalir voru með markatöluna 2:2 bæði lið, en írska liðið hlaut annað sætið útaf sigri í innbyrðisleiknum. Þriðja sætið dugði Ítölum til að komast áfram í keppninni. Liðið hafði unnið Norðmenn í annarri umferðinni 1:0 þrátt fyrir að vera manni færri í sjötíu mínútur. Norska landsliðið, sem hafði hæst komist í annað sæti heimslista FIFA nokkrum mánuðum fyrir keppnina sat eftir með sárt ennið á botni riðilsins.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	Stig
1	Mexíkó	3	1	1	1	3	3	4
2	Írland	3	1	1	1	2	2	4
3	Ítalía	3	1	1	1	2	2	4
4	Noregur	3	1	1	1	1	1	4

18. júní - Giants Stadium, East Rutherford

Ítalía 0 : 1 Írland

19. júní - RFK Stadium, Washington

Noregur 1 : 0 Mexíkó

23. júní - Giants Stadium, East Rutherford

Ítalía 1 : 0 Noregur

24. júní - Citrus Bowl, Orlando

Mexíkó 2 : 1 Írland

28. júní - RFK Stadium, Washington

Ítalía 1 : 1 Mexíkó

28. júní - Giants Stadium, East Rutherford

Írland 0 : 0 Noregur

Riðill F[breyta | breyta frumkóða]

Hollendingar og Belgar voru taldir hafa dottið í lukkupottinn þegar dregið var í riðla, enda Marokkó og Sádi-Arabía ekki talin líkleg til stórræða. Belgar unnu tvo fyrstu leiki sína, gegn Marokkó og grönnum sínum Hollendingum en máttu þó sætta sig við þriðja sætið í riðlinum eftir tap gegn spútnikliði Sáda, sem náðu mjög óvænt öðru sæti. Marokkó hélt heim án stiga.

Sæti	Lið	L	U	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Holland	3	2	1	4	3	+1	6
2	Sádi-Arabía	3	2	1	4	3	+1	6
3	Belgía	3	2	1	2	1	+1	6
4	Marokkó	3	0	3	2	5	-3	0

19. júní - Citrus Bowl, Orlando

Belgía 0 : 1 Marokkó

20. júní - RFK Stadium, Washington

Holland 1 : 0 Sádi-Arabía

25. júní - Giants Stadium, East Rutherford

Sádi-Arabía 1 : 0 Marokkó

25. júní - Citrus Bowl, Orlando

Belgía 2 : 1 Holland

29. júní - RFK Stadium, Washington

Belgía 1 : 1 Sádi-Arabía

29. júní - Citrus Bowl, Orlando

Marokkó 0 : 0 Holland

Útsláttarkeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Tvö efstu liðin úr hverjum forriðli fóru áfram í 16-liða úrslit sem leikin voru með útsláttarfyrirkomulagi.

16-liða úrslit[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir komust í hann krappann gegn Nígeríumönnum, jöfnuðu undir lokin og knúðu að lokum fram sigur með vítaspyrnumarki í framlengingu. Grípa þurfti til vítaspyrnukeppni í leik Búlgara og Mexíkó, þar sem norður-ameríska liðið mátti enn og aftur sætta sig við að falla úr leik í fyrstu umferð útsláttarkeppninnar. Fjörugasta viðureignin var keppni Rúmena og Argentínu sem lauk með 3:2 sigri fyrrnefnda liðsins eftir harðar sóknarlotur andstæðinganna.

2. júlí - Soldier Field, Chicago, áh. 60.246

Þýskland 3 : 2 Belgía

2. júlí - RFK-leikvangurinn, Washington, áh. 53.121

Spánn 3 : 0 Sviss

3. júlí - Cotton Bowl, Chicago, áh. 60.277

Sádi Arabía 1 : 3 Svíþjóð

3. júlí - Rose Bowl, Pasadena, áh. 90.469

Rúmenía 3 : 2 Argentína

4. júlí - Citrus Bowl, Orlando, áh. 61.355

Holland 2 : 0 Írland

4. júlí - Stanford-leikvangurinn, Stanford, áh. 84.147

Brasilía 1 : 0 Bandaríkin

5. júlí - Foxboro-leikvangurinn, Foxborough, áh. 54.367

Nígería 1 : 2 (e.framl.) Ítalía

5. júlí - Giants-leikvangurinn, East Rutherford, áh. 71.030

Mexíkó 2 : 2 (4:5 e.vítak.) Búlgaría

Fjórðungsúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir voru fyrstir liða til að tryggja sér sæti í undanúrslitum eftir sigurmark á lokamínútunum gegn Spáni. Hollendingar lentu 0:2 undir gegn Brasilíumönnum, náðu að jafna metin en töpuðu þó að lokum 2:3. Óvæntustu úrslitin litu dagsins ljós þar sem Búlgarir skelltu heimsmeisturum Þjóðverja, 2:1 í æsispennandi leik. Eina viðureignin sem endaði með vítaspyrnukeppni var leikur Rúmena og Svía sem lauk með sigri þeirra síðarnefndu.

9. júlí - Foxboro-leikvangurinn, Foxborough, áh. 53.400

Ítalía 2 : 1 Spánn

9. júlí - Cotton Bowl, Dallas, áh. 63.500

Holland 2 : 3 Brasilía

10. júlí - Giants-leikvangurinn, East Rutherford, áh. 72.000

Búlgaría 2 : 1 Þýskaland

10. júlí - Stanford-leikvangurinn, Stanford, áh. 83.500

Rúmenía 2 : 2 (4:5 e.framl.) Svíþjóð

Undanúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Tvö mörk frá Roberto Baggio um miðjan fyrri hálfleik fóru langleiðina með að tryggja Ítölum sæti í sínum fyrsta úrslitaleik frá 1982. Síðar sama dag komust Brasilíumenn í úrslit í fyrsta sinn frá 1970 eftir sigur á Svíum sem misstu mann af velli eftir um klukkustundar leik.

13. júlí - Giants-leikvangurinn, East Rutherford, áh. 74.110

Ítalía 2 : 1 Búlgaría

13. júlí - Rose Bowl, Pasadena, áh. 91.856

Svíþjóð 0 : 1 Brasilía

Bronsleikur[breyta | breyta frumkóða]

Svíar áttu ekki í neinum vandræðum með úrvinda lið Búlgaríu í leiknum um þriðja sætið. Fjórir leikmenn skiptu á milli sínum mörkunum sem öll voru skoruð í fyrri hálfleik.

16. júlí - Rose Bowl, Pasadena, áh. 91.500

Svíþjóð 4 : 0 Búlgaría

Úrslitaleikur[breyta | breyta frumkóða]

Í fyrsta og eina sinn í sögunni tókst hvorugu liðinu í úrslitaleik HM að skora í venjulegum leiktíma eða framlengingu. Grípa þurfti til vítaspyrnukeppni þar sem Roberto Baggio, hetju Ítala á mótinu, brást bogalistinn á ögurstundu. Brasilíska liðið tileinkaði sigurinn landa sínum, ökuþórnum Ayrton Senna sem farist hafði í bílslysi nokkru áður.

17. júlí - Rose Bowl, Pasadena, áh. 94.194