Ferdinand Foch

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Ferdinand Foch
Ferdinand Foch árið 1921.
Fæddur2. október 1851
Dáinn20. mars 1929 (77 ára)
MenntunÉcole polytechnique
StörfHermaður
MakiJulie Bienvenüe
Börn4
Undirskrift

Ferdinand Foch (2. október 1851 – 20. mars 1929) var franskur hershöfðingi og marskálkur Frakklands, Bretlands og Póllands sem gegndi æðstu yfirráðastöðu yfir herafla bandamanna í fyrri heimsstyrjöldinni. Foch þótti hvatvís og jafnvel glannalegur herforingi í fyrstu herferðunum við Marne, Flanders og Artois á árunum 1914-1916 en hann var skipaður æðsti yfirherforingi sameinaðs hers bandamanna árið 1918. Honum tókst að stjórna franska, breska, bandaríska og ítalska hernum sem einni samstæðri heild á lokakafla styrjaldarinnar.[1]

Við byrjun stríðsins tók 20. herdeild Foch þátt í innrás Frakka í Þýskaland en hörfaði síðan aftur inn í Frakkland við gagnárás Þjóðverja og stöðvaði framsókn þeirra við Nancy. Foch var skipað að halda í vesturátt til að gæta Parísar og hlaut hann mikið lof fyrir þátt sinn í sigri bandamanna í orrustunni við Marne þar sem hann stýrði níunda franska hernum. Foch var hækkaður í tign og gerður að aðstoðaryfirherforingja norðurhluta Frakklands, þar sem hann þurfti að vinna með breskum herafla við Ypres og Somme. Í lok ársins 1916 var Foch sendur til Ítalíu vegna lélegs árangurs sóknarinnar auk óvinskapar hans við aðra hernaðarleiðtoga Frakka.

Þann 26. mars 1918 var Foch skipaður yfirhershöfðingi bandamannahersins eftir að hafa stýrt herjunum á vesturvígstöðvunum með titlinum Généralissime. Hann átti mikilvægan þátt í því að stöðva sókn Þjóðverja til Parísar í öðrum bardaganum við Marne og var gefinn titillinn marskálkur Frakklands í kjölfarið. Foch er eignaður mikill heiður af hernaðaráætluninni sem vann bug á Miðveldunum á vesturvígstöðvum stríðsins.[2]

Þann 11. nóvember 1918 þáði Foch beiðni Þjóðverja um vopnahlé. Foch mælti með friðarsáttmálum sem ættu að gera Þjóðverjum ókleift að ógna Frökkum til frambúðar. Honum þótti Versalasamningurinn taka of mjúklega á Þjóðverjum og sagði hann við undirritun hans þann 28. júní 1919: „Þetta er ekki friður. Þetta er vopnahlé í tuttugu ár.“ Foch reyndist sannspár því seinni heimsstyrjöldin byrjaði tuttugu árum og sextíu og fjórum dögum síðar.[3]

Heimild[breyta | breyta frumkóða]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Charles Messenger, ed., Reader's Guide to Military History (2001) pp 170-71.
  2. Addington, Larry H. (1994). The Patterns of War Since the Eighteenth Century. Indiana UP. bls. 167–68.
  3. Williamson Murray; Jim Lacey (2009). The Making of Peace: Rulers, States, and the Aftermath of War. Cambridge UP. bls. 209.