Elftingar

Elftingar; Tímabil steingervinga: 164.7 milljón ár (Callovian)- til nútíma
	; Equisetum telmateia (Equisetum telmateia subsp. telmateia)
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Jurtaríki (Plantae);
Fylking:	Byrkningar (Pteridophyta);
Ættbálkur:	Elftingarbálkur (Equisetales);
Ætt:	Elftingarætt (Equisetaceae);
Ættkvísl:	Equisetum; L.
Einkennistegund
	Equisetum arvense; L.
Tegundir
	Sjá texta

Eltingar (fræðiheiti: Equisetum) eru eina núlifandi ættkvíslin í elftingarætt (Equisetaceae), ætt plantna sem fjölgar sér með gróum í stað fræja.^[2]

Flokkun

Tegundir

Núlifandi tegundir elftinga skiftast í tvær aðgreinda hópa, sem eru yfirleitt greindir sem undirættkvíslir. Nafn einkennisundirættkvíslarinnar er, Equisetum, sem þýðir "hrosshár" á latínu, meðan nafnið á hinni undirættkvíslinni, Hippochaete, þýðir "hrosshár" á grísku. Blendingar eru algengir, en hafa eingöngu fundist innan tegunda í sömu undirættkvísl.^[3]

Subgenus Equisetum

Equisetum arvense L. – Klóelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
Equisetum bogotense Kunth – Andeselfting, upplönd Suður-Ameríku norður til Kostaríku
Equisetum diffusum L. – Himalajaelfting, Himalajafjöllum (Kína, Indland og nærliggjandi lönd) yfir 450 m.
Equisetum fluviatile L. – Fergin, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
Equisetum palustre L. – Mýrelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
Equisetum pratense Ehrh. – Vallelfting, kring um norðurheimskaut til kaldtempraða beltisins.
Equisetum sylvaticum L. – Skógelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins. Sjaldgæfari í Austur-Asíu.
Equisetum telmateia Ehrh. – Fílabeinselfting, Evrópa til Litlu-Asíu og Norður-Afríku, einnig á vesturströnd Norður-Ameríku.

Subgenus Hippochaete

Equisetum giganteum L. – Risaeski, tempruðu belti til hitabelti Suður- og Mið-Ameríku, norður til suður Mexíkó
Equisetum hyemale L. – Eski, mestallt norðurhvel utan hitabeltis.
Equisetum laevigatum A.Braun – vesturhluti Norður-Ameríku niður til norðvestur Mexíkó; stundum skráð Equisetum kansanum
Equisetum myriochaetum Schltdl. & Cham. – Trölleski, frá mið Mexíkó suður til Perú
Equisetum ramosissimum Desf. (ásamt E. debile) – Asía, Evrópa, Afríka, eyjar í suðvestur Kyrrahafi.
Equisetum scirpoides Michx. – kaldtempruð svæði norðurhvels.
Equisetum variegatum Schleich. ex Weber & Mohr – Beitieski, kaldtempruð svæði norðurhvels, nema í norðaustasta hluta Asíu.


Ekki settar í undirættkvísl

(útdauð) Equisetum dimorphum – Júra, Argentínu
(útdauð) Equisetum thermale – Mið til síð Júra, Argentínu

Nefndir blendingar

Blendingar milli tegunda í undirættkvíslinni Equisetum

Equisetum × bowmanii C.N.Page (Equisetum sylvaticum × Equisetum telmateia)
Equisetum × dycei C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum palustre)
Equisetum × font-queri Rothm. (Equisetum palustre × Equisetum telmateia)
Equisetum × litorale Kühlew ex Rupr. (Equisetum arvense × Equisetum fluviatile)
Equisetum × mchaffieae C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum pratense)
Equisetum × mildeanum Rothm. (Equisetum pratense × Equisetum sylvaticum)
Equisetum × robertsii Dines (Equisetum arvense × Equisetum telmateia)
Equisetum × rothmaleri C.N.Page (Equisetum arvense × Equisetum palustre)
Equisetum × willmotii C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum telmateia)

Blendingar milli tegunda í undirættkvíslinni Hippochaete

Equisetum × ferrissii Clute (Equisetum hyemale × Equisetum laevigatum)
Equisetum × moorei Newman (Equisetum hyemale × Equisetum ramosissimum)
Equisetum × nelsonii (A.A.Eaton) Schaffn. (Equisetum laevigatum × Equisetum variegatum)
Equisetum × schaffneri Milde (Equisetum giganteum × Equisetum myriochaetum)
Equisetum × trachyodon (A.Braun) W.D.J.Koch (Equisetum hyemale × Equisetum variegatum) - Eskibróðir

Tilvísanir

↑ „Equisetum thermale sp. nov. (Equisetales) from the Jurassic San Agustín hot spring deposit, Patagonia: anatomy, paleoecology, and inferred paleoecophysiology“. American Journal of Botany. 98 (4): 680–97. apríl 2011. doi:10.3732/ajb.1000211. PMID 21613167. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. apríl 2011. Sótt 6. maí 2019.
↑ Sunset Western Garden Book, 1995:606–607
↑ Pigott, Anthony (4. október 2001). „Summary of Equisetum Taxonomy“. National Collection of Equisetum. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. október 2012. Sótt 17. júní 2013.

Viðbótarlesning

Walkowiak, Radoslaw (2008): IEA –p Equisetum Taxonomy
Weber, Reinhard (2005): Equisetites aequecaliginosus sp. nov., ein Riesenschachtelhalm aus der spättriassischen Formation Santa Clara, Sonora, Mexiko; Equisetites aequecaliginosus sp. nov., a tall horsetail from the Late Triassic Santa Clara Formation, Sonora, Mexico Revue de Paléobiologie 24(1): 331–364 (German, English abstract)

Tenglar

Equisetum Geymt 6 maí 2019 í Wayback Machine at the Tree of Life Web Project
National Collection of Equisetum
International Equisetological Association
Wikisource "Horsetail" . Encyclopædia Britannica (11th ed.). 1911.

Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

[1] „Equisetum thermale sp. nov. (Equisetales) from the Jurassic San Agustín hot spring deposit, Patagonia: anatomy, paleoecology, and inferred paleoecophysiology“. American Journal of Botany. 98 (4): 680–97. apríl 2011. doi:10.3732/ajb.1000211. PMID 21613167. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. apríl 2011. Sótt 6. maí 2019.

[2] Sunset Western Garden Book, 1995:606–607

[3] Pigott, Anthony (4. október 2001). „Summary of Equisetum Taxonomy“. National Collection of Equisetum. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. október 2012. Sótt 17. júní 2013.

[1]

[2]

[3]