Blóðgjöf
Blóðgjöf er þegar einstaklingur gefur blóð sjálfviljugur með blóðtöku. Blóðgjafar eru metnir með tilliti til öryggis blóðs þeirra, til að mynda vegna smitsjúkdóma. Þeir eru spurðir út í sjúkrasögu og heilsufar. Dæmigert magn blóðtöku eru 450 millilítrar og er tökustaður vanalega úr bláæð í olnbogabót. Almennt mega fullorðnir karlmenn gefa á 3 mánaða fresti en konur á 4 mánaða fresti.
Blóðflokkar skiptast í A, B, AB, eða O en einnig með tilliti til svokallaðs rhesus-þáttar. Í blóðgjöf milli fólks verður að taka tillit til blóðflokka þeirra en ekki mega allir blandast saman. Blóðvökvi getur geymst í allt að 1-2 ár, rauð blóðkorn í 35-42 daga og blóðflögur í mesta lagi viku. Blóðgjafir eru meðal annars mikilvægar í læknisaðgerðum og þegar alvarleg slys eiga sér stað. Þá þarf að bæta upp fyrir blóðmissi.
Blóðbankar eru oftast þær stofnanir sem sjá um meðhöndlun blóðgjafa og tengjast þeir öðrum sjúkrastofnunum.
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin WHO er með Alþjóðablóðgjafardaginn þann 14. júní.
Blóðgjöf á Íslandi
[breyta | breyta frumkóða]Fyrsta skipulagða starfsemi til blóðgjafar var árið 1935 þegar blóðgjafasveit Rover-skáta Væringjafélagsins í Reykjavík gaf blóð.[1] Blóðbankinn á Íslandi var stofnaður árið 1953 og var á Barónstíg þar til ársins 2007. Blóðbankinn hefur nú starfsstöðvar á Snorrabraut 60 í Reykjavík og á Glerártorgi, Akureyri.
Árið 2025 fá samkynhneigðir karlmenn fyrst að gefa blóð. [2]
Heimild
[breyta | breyta frumkóða]Fyrirmynd greinarinnar var „Blood donation“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 7. jan. 2017.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]Blóðbankinn Geymt 27 ágúst 2018 í Wayback Machine
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Upphaf blóðbankastarfsemi á Íslandi Geymt 27 ágúst 2018 í Wayback Machine Blóðbankinn. Skoðað 7. janúar, 2017.
- ↑ Loksins mega hommar gefa blóð Vísir, sótt 4/10 2024