Barín
| Strontín | |||||||||||||||||||||||||
| Sesín | Barín | Lantan | |||||||||||||||||||||||
| Radín | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Barín eða baríum (úr grísku: βαρύς, „þungur“) er frumefni með efnatáknið Ba og sætistöluna 56 í lotukerfinu. Það er mjúkt, silfrað málmkennt frumefni. Barín er jarðalkalímálmur og bráðnar við mjög hátt hitastig. Það finnst aðallega í steindinni baríti og sem baríumkarbónat en aldrei hreint í náttúrunni vegna þess hve það hvarfast hratt við súrefni og vatn.
Efnasambönd þessa málms eru notuð í litlum mæli í málningu og við glersmíði. Barínsambönd brenna með grænum loga og eru notuð í flugelda. Barín er notað vegna eðlisþyngdar sinnar í olíubrunnum. Það er stundum notað sem skuggaefni vegna þess að það stöðvar röntgengeisla.
Eiginleikar
[breyta | breyta frumkóða]Barín er mjúkur og sveigjanlegur málmur. Einföld barínsambönd eru þekkt fyrir mikla eðlisþyngd. Það hvarfast hratt við loft og er það útvermið efnahvarf. Það hvarfast líka hratt við veika sýru, alkóhól og vatn.
Við hátt hitastig hvarfast barín líka við klór, nitur og vetni. Barín nemur oxíð, klóríð og súlfíð úr minna hvarfgjörnum málmum.
Notkun
[breyta | breyta frumkóða]- Barít er notað við framleiðslu gúmmís og sem borleir í olíuborun
- Baríumsúlfat er notað sem skuggaefni í röntgenmyndatöku af meltingarkerfinu
- Baríumkarbónat leysist upp í magasýrum og er því notað sem rottueitur
- Baríumnítrat er notað til að gefa grænan lit í flugelda
