Síðu-Hallur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Síðu-Hallur Þorsteinsson var íslenskur goðorðsmaður og höfðingi á 10. öld og einn helsti leiðtogi kristinna manna á Alþingi við kristnitökuna. Hann bjó á Hofi í Álftafirði og síðar á Þvottá.

Faðir Halls var Þorsteinn Böðvarsson, sonur Böðvars hvíta Þorleifssonar, landnámsmanns á Hofi í Álftafirði. Í móðurætt var hann kominn af Hrollaugi Rögnvaldssyni landnámsmanni, syni Rögnvaldar Mærajarls. Hallur bjó fyrst á föðurleifð sinni, Hofi, en flutti þaðan eftir að Þiðrandi, elsti sonur hans, var drepinn þar af dökkum dísum og segir frá því í Þiðranda þætti og Þórhalls.

Ólafur Tryggvason Noregskonungur sendi Þangbrand til Íslands til að kristna landsmenn og kom hann skipi sínu í Berufjörð. Bræður sem bjuggu á Berunesi bönnuðu mönnum að eiga samskipti við hann en þegar Síðu-Hallur frétti af því bauð hann Þangbrandi og mönnum hans til sin að Þvottá. Hallur tók kristna trú og var skírður ásamt öllu sínu fólki. Hann lagði síðan Þangbrandi lið við trúboð hans og tóku margir trú. Á Alþingi árið 1000 (eða 999) voru fjölmennir flokkar kristinna manna og heiðinna og var Þorgeir Ljósvetningagoði helsti leiðtogi hinna heiðnu en Síðu-Hallur fór fyrir þeim kristnu ásamt Gissuri hvíta og Hjalta Skeggjasyni. Þangbrandur var þá farinn aftur úr landi. Urðu harðar deilur og kristnir menn og heiðnir sögðu sig úr lögum hvorir við aðra. Þá sömdu þeir Síðu-Hallur og Þorgeir um að Þorgeir skyldi segja upp lög fyrir báða og lagðist Þorgeir undir feld og lá þar lengi, en þegar hann kom undan feldinum gekk hann til Lögbergs og kvað upp úr með að allir menn skyldu skírast og taka kristna trú.

Kona Halls var Jóreiður Þiðrandadóttir úr Njarðvík eystra. Á meðal barna þeirra voru Þiðrandi, sem fyrr er nefndur; Þorsteinn, sem frá segir í Þorsteins sögu Síðu-Hallssonar og var langafi Magnúsar Einarssonar biskups og Ara fróða; Ljótur, sem féll í bardaga á Alþingi 1011 vegna eftirmála Njálsbrennu og var langafi Þorgils Oddasonar; Egill, afi Jóns helga Ögmundssonar Hólabiskups; Yngvildur amma Sæmundar fróða; og Þorvarður langafi Halls Teitssonar í Haukadal. Þannig voru margir helstu höfðingjar 12. aldar afkomendur Síðu-Halls. Laundóttir Halls, Steinvör, var kona Brennu-Flosa Þórðarsonar.

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

  • „Kristni saga“.
  • „Þorsteins saga Síðu-Hallssonar. Á vef Netútgáfunnar“.
  • „Þiðranda þáttur og Þórhalls. Á vef Netútgáfunnar“.