Hnísa

Hnísa
	; Hnísa ; Stærðarsamanburður við meðal mann
Ástand stofns
	; Viðkvæmt
Vísindaleg flokkun
Ríki:	DýraríkiAnimalia;
Fylking:	Seildýr Chordata;
Flokkur:	Spendýr Mammalia;
Undirflokkur:	Legkökuspendýr Eutheria;
Ættbálkur:	Hvalir Cetacea;
Undirættbálkur:	Tannhvalir Odontoceti;
Ætt:	Phocoenidae Hnísuætt;
Ættkvísl:	Phocoena Hnísa;
Tegund:	P. phocoena;
Tvínefni
	Phocoena phocoena; Linnaeus, 1758
	; Útbreiðslusvæði hnísu

Hnísa, einnig nefnd selhnísa, (fræðiheiti: Phocoena phocoena) er sjávarspendýr af ætt tannhvala eins og höfrungar.

Lýsing[breyta | breyta frumkóða]

Hnísan er minnsti tannhvalurinn við Ísland. Fullvaxin karldýr eru tæpir tveir metrar á lengd og vega u.þ.b. 70 kg. Kvendýrin eru 1,4-1,9 m löng og vega 55-70 kg. Hnísan er dökkgrá að ofan, ljósari á síðum og hvít á kviði. Dökkar rákir eru milli bægsla og munnvika. Bakugginn er lágur, ávalur og afturhallandi. Tennurnar eru 40-60 í hvorum skolti. Hnísurnar geta orðið um 30 ár gamlar.

Fæða[breyta | breyta frumkóða]

Helsta fæða hnísu eru ýmsir smáfiskar, síli, loðna og síld. Hnísur kafa ekki eins djúpt og aðrar tegundir og er köfunartími um 2-6 mínútur. Þær synda hægt og liggja oft hreyfingalausar í yfirborði í langan tíma.Talsvert er um það að hnísur festist í fiskinetum einkum hrognkelsanetum og drepist.

Fjöldi og dreifing[breyta | breyta frumkóða]

Hnísa er minnsta hvalategundin hér við Ísland en er afar algeng. Stofninn við landið er líklega um 43 þúsund dýr.^[1] Hnísur eru hópdýr þó svo að stundum megi rekast á stök dýr. Hnísur er helst að finna inni á fjörðum og flóum enda veiða þær við botninn á fremur grunnu vatni. Hnísan heldur sig aðallega í Norðurhöfum, Atlantshafi og Kyrrahafi. Kvendýr verða kynþroska 3-4 ára og fæða venjulega einn kálf á ári. Meðgöngutíminn er 10-11 mánuðir. Karldýrin verða kynþroska nokkru eldri. Hnísan var áður veidd við Ísland einkum úti af Breiðafirði og Vestfjörðum en í dag eru einungis nýtt dýr sem fyrir slysni festast í netum.